Του Νίκου Παπακωνσταντίνου
Η διάδοχος Ελισάβετ της Μεγάλης Βρετανίας και ο σύζυγος της, Φίλιππος, πραγματοποίησαν, από τις 6 Δεκεμβρίου έως τις 12 Δεκεμβρίου 1950, ταυτόχρονα επίσημη και οικογενειακή επίσκεψη στην Ελλάδα. Επισκεφτήκαν φυσικά την Ακρόπολη, με τους Βασιλείς Παύλο και Φρειδερίκη, τις μικρές πριγκίπισσες Σοφία και Ειρήνη, την αδερφή του Φιλίππου, πριγκίπισσα Σοφία και τον σύζυγο της πρίγκιπα Γεώργιο-Γουλιέλμο του Αννοβέρου, αδερφό της Βασίλισσας Φρειδερίκης. Παρά την λιακάδα το ψύχος του Δεκέμβρη μερικές φορές ήταν έντονο και ανάγκαζε την Βασίλισσα Φρειδερίκη μια να βάζει, μια να βγάζει το βαρύ άσπρο παλτό της. Τελικά διάφοροι λόγοι δεν άφησαν την Βασίλισσα Ελισάβετ να πραγματοποιήσει, ως Βασίλισσα, επίσημη επίσκεψη, ούτε στο Βασίλειο της Ελλάδας, ούτε στην Ελληνική Δημοκρατία.
Στις 30 Αυγούστου 1954, η περίφημη βασιλική κρουαζιέρα, με τον »Αγαμέμνονα», έπιασε Αττική. Σούνιο, Τατόι, αλλά πάνω απ’ όλα προσκύνημα στην Ακρόπολη. Πολλοί από τους μεγαλύτερους πρίγκιπες την είχαν επισκεφτεί και πάλι στο παρελθόν. Οι νεώτεροι που βλέπουμε στην φωτογραφία μας την επισκέπτονται για πρώτη φορά και δικαιολογημένα εντυπωσιάζονται.
3 Απριλίου 1959. Η Βασίλισσα Ελισάβετ του Βελγίου, Βασίλισσα-Μάμμη, διέρχεται από το αεροδρόμιο Ελληνικού. Έχει λίγο χρόνο, ανάμεσα στην πτήση από Τελ Αβίβ απ’ όπου έρχεται και την πτήση για Βρυξέλλες όπου κατευθύνεται. Ακούραστη, παρά τα 83 της χρόνια, ζητά να εκμεταλλευτεί τον χρόνο που έχει στην διάθεσή της με επίσκεψη-προσκύνημα στην Ακρόπολη! Εδώ έχει έρθει να την θαυμάσει απ’ του Φιλοπάππου και ποζάρει ευχαριστημένη ανάμεσα στα μέλη της συνοδείας της, στο προσωπικό της Βελγικής Πρεσβείας στην Αθήνα, που με χαρά υποδέχθηκε την Βασίλισσά του, και τον Μεγάλο Αυλάρχη της Ελληνικής Αυλής, τον Δημήτριο Λεβίδη, που έχει τεθεί στην υπηρεσία της καθ’ όλη την διάρκεια της παραμονής της στην χώρα μας (ο φαλακρός κύριος στα αριστερά της). Η »κόκκινη Βασίλισσα» έχει ονομαστεί έτσι γιατί δεν διστάζει να ταξιδεύει συχνά, σε εποχή ψυχρού πολέμου, σε χώρες του »Παραπετάσματος» όπως η Σοβιετική Ένωση και η Πολωνία, για τους μουσικούς διαγωνισμούς που φέρουν το όνομά της. Δυο χρόνια μετά την διέλευση από την Αθήνα, στα 1961, θα εδραιώσει το »κακό της όνομα» με επίσκεψη στην Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας!
Μάιος 1962: Γάμοι της πριγκίπισσας Σοφίας με τον ισπανό πρίγκιπα Χουάν-Κάρλος. Οι εστεμμένοι-προσκεκλημένοι στους γάμους επωφελούνται του ωραίου ανοιξιάτικου καιρού για να επισκεφτούν την Ακρόπολη. Στην φωτογραφία μας ο Βασιλεύς Ολάφ της Νορβηγίας με την συνοδεία του. Βασιλεύει στην χώρα του από το 1957.
Μάιος 1962, πάντα για τους γάμους Σοφίας και Χουάν-Κάρλος. Ποιο ινκόγκνιτο, ο Βασιλεύς Ουμβέρτος της Ιταλίας, επισκέπτεται επίσης την Ακρόπολη, με τον απαραίτητο τουριστικό του οδηγό στο χέρι. Είχε κάνει επίσκεψη-προσκύνημα και στα 1954, με την βασιλική κρουαζιέρα του »Αγαμέμνονα», αλλά η ομορφιά και η αρμονία της τραβούν πάντα να την επισκεφτεί κανείς ξανά και ξανά.
Μάιος 1962. Για τους γάμους Σοφίας-Χουάν-Κάρλος είχε έρθει στην Αθήνα και η Βασίλισσά Ίνγκριντ της Δανίας με τις τρεις κόρες της, την διάδοχο Μαργαρίτα και τις πριγκίπισσες Βενεδίκτη και Άννα-Μαρία. Ήταν τότε που ο 22χρονος διάδοχος Κωνσταντίνος εντυπωσιάστηκε από την 16χρονη δανέζα πριγκίπισσα και βάλθηκε να την κατακτήσει! Στην δεξίωση του γάμου, χόρευε γοητευμένος μόνο μ’ αυτήν, ήταν συνεχώς δίπλα της, δεν άφηνε κανέναν άλλο να την πλησιάσει. Στο παιχνίδι του εντυπωσιασμού, τι καλύτερο από το να της χαρίσει την Ακρόπολη, την μια και μοναδική? Συνόδεψε ο ίδιος την Βασίλισσα της Δανίας, τις τρεις κόρες της, και την πριγκίπισσα Ειρήνη στον Ιερό βράχο. Περπατά μπροστά με αυτοπεποίθηση,ακολουθεί η Βασίλισσα Ίνγκριντ, που προστατεύεται από τον ήλιο, πότε με την λευκή της ομπρέλα, πότε με την μαντήλα της. Για την Άννα-Μαρία ο Βασιλιάς Παύλος πάντα έλεγε στην Βασίλισσα Φρειδερίκη »Κοίτα την, είναι σαν πεταλούδα. Ελπίζω μια μέρα να την παντρευτεί ο Κωνσταντίνος». Ήταν η πρώτη της επίσκεψη στην Ακρόπολη. Πολύ συνεσταλμένη, δεν βρέθηκε ποτέ κοντά στον Κωνσταντίνο, από φόβο μήπως οι δημοσιογράφοι και οι φωτορεπόρτερς ανακαλύψουν το ρομαντικό της μυστικό. Προτιμούσε να κρύβεται πίσω από τις αδερφές της. Τα μάτια της όμως ρουφούσαν ορθάνοιχτα την τόση ομορφιά. Να δεχτεί να γίνει αυτή η ηλιόλουστη χώρα πατρίδα της? Ν΄ αποφασίσει να μοιραστεί την ζωή της μ’ αυτόν τον ωραίο νέο? Να υποθέσουμε ότι μετά την επίσκεψη στην Ακρόπολη, κάμφθηκαν και οι τελευταίοι δισταγμοί της?
1963: Επίσημοι αρραβώνες του διάδοχου Κωνσταντίνου με την πριγκίπισσα Άννα-Μαρία της Δανίας. Το ενδιαφέρον όλου του κόσμου είναι επικεντρωμένο στο νεαρό πριγκιπικό ζευγάρι. Ο Τύπος είναι γεμάτος με άρθρα γι’ αυτούς και φωτογραφίες τους στην …Ακρόπολη! Ποιο άλλο μέρος θα ήταν άλλωστε ποιο κατάλληλο, ποιο χαρακτηριστικό, ποιο εμβληματικό για να φωτογραφηθούν μπροστά του ο μέλλων Βασιλιάς και η μέλλουσα Βασίλισσα της Ελλάδας?
1963: Ενώ το ζεύγος των αρραβωνιασμένων χαίρεται τον ερωτά του, και κοιτάζει με αισιοδοξία το μέλλον, συσσωρεύονται τα προβλήματα. Πολιτικά προβλήματα, αλλά και το πρόβλημα με την υγεία του Βασιλέως, που ακόμα δεν είχε διαγνωστεί, αλλά υπάρχει. Η τελευταία επίσκεψη του Παύλου στην Ακρόπολη! ή καλύτερα μια από τις τρεις τελευταίες φορές, γιατί τόσες φορές χρειάστηκε ν’ ανέβει, για τα »γυρίσματα» μιας ταινίας. »Οι ρίζες της Ελευθερίας» είναι η τηλεταινία που θέμα της έχει τον »χρυσό αιώνα» του Περικλή. Οι Έλληνες Βασιλείς περιέγραψαν στον γνωστό αμερικανό ραδιοσχολιαστή Έρικ Σεβερεϊντ, μπροστά στον φακό, τα σημαντικότερα σημεία της Αθηναϊκής Δημοκρατίας. Η Βασίλισσά Φρειδερίκη ήταν θαυμάσια φωτογραφημένη, ο Βασιλεύς Παύλος το ίδιο άνετος. Στην αρχή περπατούσαν ανάμεσα στα μνημεία και απαντούσαν στις ερωτήσεις του Σεβερεϊντ, μετά οι τρεις τους κάθισαν μπροστά στον μεγαλόπρεπο Παρθενώνα και ολοκλήρωσαν την συνέντευξη. Ο Παύλος μίλησε κυρίως για τα πολιτικά θέματα της αρχαίας Ελλάδος, και για τον στρατιωτικό εξοπλισμό στην εποχή του Περικλή. Εξήντα εκατομμύρια θεατές, σε δεκάδες χώρες, είδαν την ταινία, και εντυπωσιάστηκαν από το αρχαίο μεγαλείο και »τους ποιο γλυκείς Βασιλείς του κόσμου». Όταν η ταινία προβλήθηκε στην Ελλάδα, ο Παύλος δεν ζούσε ποια. Ήταν η τελευταία φορά που περπάτησε πάνω στον Ιερό Βράχο.
Σεπτέμβριος του 1964. Η Αθήνα γιορτάζει τον πρώτο της γάμο Βασιλιά. Δεξιώσεις στα Ανάκτορα, στο Τατόι, στην δανέζικη βασιλική θαλαμηγό, επιδείξεις στο Στάδιο. Ο Βασιλεύς Φρειδερίκος της Δανίας, πατέρας της Άννας-Μαρίας, βρίσκει χρόνο, ανάμεσα στις πολλές επίσημες υποχρεώσεις, και επισκέπτεται την Ακρόπολη. Τον συνοδεύει ο αξάδερφος του, ο κόμης Φλέμινγκ του Ρόζενμποργκ και η σύζυγός του κόμισσα Ρουθ. Ο Φλέμινγκ γεννήθηκε πρίγκιπας της Δανίας, αλλά στα 1949, για να νυμφευτεί την ωραία Αλίκη-Ρουθ Νίελσεν, έχασε τους τίτλους του και τα δικαιώματα του στον θρόνο. Πήρε τον τίτλο του κόμη του Ρόζενμποργκ όπως όλοι οι δανοί πρίγκιπες που έκαναν μοργανατικό γάμο.
Σεπτέμβριος του 1964. Και η Βασίλισσα Ίνγκριντ της Δανίας, μητέρα της Άννας-Μαρίας, παρά το φορτωμένο επίσημο πρόγραμμα και τις πολλές υποχρεώσεις ως μητέρα της νύφης, θέλει να επισκεφτεί και πάλι την Ακρόπολη. Το κάνει συνοδεύοντας τον πατέρα της, τον 82χρονο Βασιλέα Γουσταύο – Αδόλφο της Σουηδίας. (Είναι η κυρία με τα λευκά) Το κάνει και σε ανάμνηση της επίσημης επίσκεψης που πραγματοποίησαν οι δυο τους στην Αθήνα, στις αρχές της δεκαετίας του ’30. Εκείνος τότε ήταν ο διάδοχος της Σουηδίας, έφθασε συνοδευόμενος από την μοναχοκόρη του, επισκέφτηκαν και τότε την Ακρόπολη, εκείνος κατέθεσε στεφάνι στον Άγνωστο Στρατιώτη, και γευμάτισαν στην Ηρώδου Αττικού, καλεσμένοι από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Ζαΐμη. Πιστεύω ότι τότε η Ίνγκριντ δεν θα είχε καν φανταστεί ότι στο ίδιο εκείνο Ανάκτορο θα στόλιζε νύφη μια μέρα την μικρότερη και ποιο χαϊδεμένη από τις κόρες της!
Απρίλιος 1967. Η διάδοχος Μαργαρίτα της Δανίας έρχεται στην Αθήνα με τον μνηστήρα της κόμη Ενρύ ντε Λαμπορντ ντε Μονπεζά. Σε λιγότερο από δυο μήνες, είναι προγραμματισμένος ο γάμος τους στην Κοπεγχάγη. Στην Αθήνα θέλει να του γνωρίσει την Άννα-Μαρία και τον Κωνσταντίνο, θέλει να γιορτάσει τα γενέθλια της, πάνω απ’ όλα όμως θέλει να τον ξεναγήσει στην Ακρόπολη. Οι δυο τους θα αφιερώσουν πολύ ώρα, για μια λεπτομερή επίσκεψη, συμβουλευόμενοι συνεχώς τον τουριστικό οδηγό που είχαν φροντίσει να προμηθευτούν. Η Μαργαρίτα είναι λάτρης της αρχαιολογίας, και έχει λάβει μέρος σε ανασκαφές στην Ιταλία, βοηθώντας τον παππού της Βασιλέα Γουσταύο-Αδόλφο της Σουηδίας. Αναχώρησαν το απόγευμα της 20ης Απριλίου, και δεν έζησαν την εφιαλτική βραδιά, όταν οι πραξικοπηματίες απέκλεισαν το Τατόι, και ο Βασιλιάς, με την ετοιμόγεννη Βασίλισσα πίσω του, γύριζε με το περίστροφο στο χέρι μέσα στο σκοτεινό σπίτι. Το περιοδικό ΕΙΚΟΝΕΣ, είχε ετοιμάσει το τεύχος που θα κυκλοφορούσε στις 21 Απριλίου 1967, με εξώφυλλο, αυτήν την ωραία φωτογραφία της Μαργαρίτας και του Ενρύ στην Ακρόπολη. Η εκδότης όμως Ελένη Βλάχου, έκλεισε τις εφημερίδες της και τα περιοδικά της, αντιστεκόμενη στην επιβολή δικτατορίας, και το τεύχος αυτό δεν κυκλοφόρησε ποτέ. Σήμερα είναι ένα σπάνιο συλλεκτικό κομμάτι.
25-29 Μαΐου 1998. Επίσημη επίσκεψη στην Ελλάδα του Βασιλέως Χουάν-Κάρλος της Ισπανίας και της Βασίλισσας Σοφίας. Ο τότε πρέσβης της Ισπανίας στην Αθήνα Javier Jimenez-Ugarte περιγράφει λεπτομερώς στο βιβλίο αυτό τις πολλές δυσκολίες και τα προβλήματα που έπρεπε να επιλυθούν, ώστε να πραγματοποιηθεί με επιτυχία αυτή η επίσημη επίσκεψη, που ήθελε τόσο ο Βασιλεύς, αλλά πολύ περισσότερο η Βασίλισσα. Για εξώφυλλο έβαλε αυτή την ωραία φωτογραφία του βασιλικού ζεύγους, σύμβολο της επιτυχίας του ταξιδιού. Φεύγουν από την Ακρόπολη, σφραγίδα-επιβεβαίωση της επίσκεψης στην Ελλάδα. Εκείνη είναι ευτυχισμένη που γύρισε πίσω στην χώρα που την γέννησε. Εκείνος την κοιτάζει τρυφερά, στοργικά, αλλά και με υπερηφάνεια που μπόρεσε να της προσφέρει αυτήν την ικανοποίηση. Σε όλη την διάρκεια της επίσκεψης το βασιλικό ζεύγος ξαναζούσε με συγκίνηση την εποχή των αρραβώνων του και των πρώτων χρόνων του γάμου του, και ήταν πολύ κοντά ο ένας με τον άλλο. Θα αντιγράψω, από το βιβλίο την περιγραφή ενός ανεπίσημου δείπνου, με Ακρόπολη και έντονα συναισθήματα. »Η παραμονή στην Αθήνα τελείωσε με ένα ανεπίσημο δείπνο σε βεράντα εστιατορίου, σε ένα υπέροχο νεοκλασικό κτίριο με θαυμάσια θέα προς όλους τους λόφους της πρωτεύουσας. Ακρόπολη, Φιλοπάππου, Λυκαβηττό, Πεντέλη, Υμηττό.. (εννοεί το εστιατόριο Πιλ Πουλ, στο Θησείο, που δυστυχώς δεν υπάρχει πια). Όλοι αισθανόμασταν εξαιρετικά χαλαρωμένοι….Σε εκείνο το δείπνο, την ώρα του επιδορπίου, ο Βασιλέας, κοιτώντας την Βασίλισσα, σήκωσε το ποτήρι του κάνοντας πρόποση σε αυτήν κι εκδήλωσε το μεγάλο του θαυμασμό στην υποδειγματική της στάση στις δύσκολες, αναμφίβολα, εκείνες μέρες. Απέδωσε συγχαρητήρια και εξέφρασε λόγια στοργής προς την Βασίλισσα, για τον τρόπο που συνέβαλλε κι εκείνη στην αδιαμφισβήτητη επιτυχία της επίσκεψης. Ήταν μια υπέροχη βραδιά κι όταν ήρθε η ώρα να πληρώσω -με απόδειξη που θα χρέωναν στην Πρεσβεία την επόμενη μέρα- ανακάλυψα πως με είχε προλάβει ο Φρανθίσκο Φαμπρέγας. Ρωτώντας τον γιατί δεν επιθυμούσε να συμπεριληφθεί το δείπνο στα γενικά έξοδα της επίσημης επίσκεψης, που ως είθισται καλύπτει το Υπουργείο Εξωτερικών, εκείνος μου απάντησε πως »υπάρχουν κάποιες πολύ ειδικές περιπτώσεις όπου οι Βασιλείς προτιμούν να προσφέρουν οι ίδιοι το κέρασμα».
2004. Ο Βασιλεύς μπορεί πλέον να έρχεται στην Ελλάδα ανενόχλητος και όποτε το επιθυμεί. Έχει δώσει μεγάλο αγώνα, και για χρόνια, για να το επιτύχει. Αρχίζει να σκέφτεται το ενδεχόμενο μόνιμης εγκατάστασης στην Πατρίδα. Που όμως? Είναι ο μόνος Βασιλιάς, που η επίσημη Δημοκρατία δεν του άφησε ούτε το δικό του ιδιωτικό σπιτι να μείνει! Με την Χριστουγεννιάτικη κάρτα ευχών για το 2004, με την φωτογραφία όλης της οικογενείας, το διαλαλεί παντού, »γυρίσαμε, είμαστε στην Πατρίδα, νάμαστε, είμαστε στην Ακρόπολη».
Τον Σεπτέμβριο του 2014, για την επέτειο των Χρυσών Γάμων του βασιλικού ζεύγους, πάλι μπροστά στην Ακρόπολη φωτογραφίζονται, με όλα τα παιδιά, τις νύφες και τον γαμπρό τους. Κι αυτήν την φωτογραφία αποφασίζουν να στείλουν, με τις χριστουγεννιάτικες ευχές τους, σε όλους τους φίλους τους. Η Ακρόπολη είναι η καλύτερη »κορώνα», το σύμβολο της πραγματικής Δημοκρατίας, αυτό στο οποίο πιστεύουν και υπηρετούν οι Βασιλείς των Ελλήνων, είτε βρίσκονται στον θρόνο τους, είτε τον έχουν χάσει!
Ο διάδοχος Παύλος, στην τελευταία επίσκεψη του στην Ακρόπολη, αυτοφωτογραφίζεται με το κινητό του και τον Παρθενώνα πίσω του. Ο Pavlos Greece, πιστεύει ότι είναι η φωτογραφία που τον αντιπροσωπεύει περισσότερο, και την προτιμά από κάθε άλλη, ίσως περισσότερο καλλιτεχνική, για το προφίλ του στο facebook.
Ο έλληνας διάδοχος και τα αδέρφια του, δεν ευτύχισαν να μεγαλώσουν στην σκιά του Ιερού βράχου. Ακόμη όμως και στην εξορία της Ρώμης, ο δάσκαλος τους κύριος Κανελλόπουλος, τους έμαθε να αγαπούν, να θαυμάζουν και να …νοσταλγούν την Ακρόπολη που δεν είχαν γνωρίσει παρά μόνο από τις διαφάνειες που πρόβαλαν στην αίθουσα των μαθημάτων τους. Και οι γονείς τους τους έμαθαν, όπως είχαν μάθει από τους δικούς τους γονείς, ότι η Ακρόπολη είναι η ταυτότητά τους, και ότι μια μέρα θα γυρίσουν στην Πατρίδα, θα την επισκέπτονται όποτε θα το θέλουν, και κάθε επίσκεψη εκεί θα είναι χαρά και υπερηφάνεια για τους έλληνες βασιλόπαιδες, όπως άλλωστε είναι για όλους τους Έλληνες. Κι αυτό ισχύει και για τα παιδιά τους και για τα παιδιά των παιδιών τους! 
(c) κειμένου: Νίκος Παπακωνσταντίνου. Τον ευχαριστούμε θερμά για την πολύτιμη συνεργασία.
Φωτογραφίες από το προσωπικό αρχείο του Νίκου Παπακωνσταντίνου.
♦ Απαγορεύεται ρητά η αντιγραφή του παρόντος άρθρου ολόκληρου ή μέρους αυτού καθώς και η αναδημοσίευση του με οποιοδήποτε τρόπο ή μέσον!
Share On Facebook
Tweet It
