Του Νίκου Παπακωνσταντίνου
Ας γυρίσουμε 54 χρόνια πίσω, στον Απρίλιο του 1967, για να ζήσουμε τα γεγονότα όπως διαδραματίστηκαν τότε.
Νομίζω ότι παρόλα τα δύσκολα πολιτικά προβλήματα η χώρα περνούσε μια από τις καλύτερες περιόδους της. Πάνω απ΄ όλα θεωρώ ότι τα Γράμματα και οι Τέχνες ήταν στην καλύτερη τους περίοδο με σημαντικούς και άξιους εκπρόσωπους. Ο Τουρισμός αναπτυσσόταν, άρχιζε μια σωστή αξιοποίηση, η Ελλάδα ήταν τόπος τουριστικού προορισμού υψηλής ποιότητας. Είχαν προκηρυχθεί εκλογές για τον Μάιο. Κάποιοι ανησυχούσαν, αλλά η ελεύθερη δημοκρατική έκφραση της θέλησης του λαού γιατί να είναι πηγή ανησυχίας;
Ο Βασιλιάς, Ρυθμιστής του Πολιτεύματος, φαινότανε ήσυχος και αισιόδοξος. Η Δυναστεία, στα 104 χρόνια της, ήταν μαθημένη σε δυσκολίες και προβλήματα. Ίσως οι συναντήσεις στο Τατόι μεταξύ Γεωργίου Παπανδρέου και Παναγιώτη Κανελλόπουλου, ίσως η πίστη του ότι ο Στρατός ήταν πιστός στον Βασιλέα και στο καθήκον του, ίσως η γνώση του για την πάντοτε σωστή και δίκαια κρίση του λαού.
Στις 13 Απριλίου 1967, φτάνει στην Αθήνα η Διάδοχος Μαργαρίτα της Δανίας με τον από τον Οκτώβρη του 1966 μνηστήρα της κόμη Ενρύ ντε Λαμπόρ ντε Μονπεζά. Τους υποδέχονται στο αεροδρόμιο ο Βασιλιάς και η Βασίλισσα, αδελφή της Διαδόχου. Η Άννα-Μαρία ήταν στον όγδοο μήνα της εγκυμοσύνης της, ο Παύλος θα γεννιόταν περίπου έναν μήνα μετά. Ήταν η πρώτη συνάντηση, η γνωριμία με τον Γάλλο μνηστήρα της Μαργαρίτας. Ο νεαρός διπλωμάτης υποκλίθηκε μπρος στον Βασιλιά και στην Βασίλισσα. Η φιλοξενία γίνεται στο Τατόι, φυσικό άλλωστε αφού εκεί ήταν η μόνιμη κατοικία των Βασιλέων. Εκεί η Μαργαρίτα γιόρτασε την 27η επέτειο των γενεθλίων της, για πρώτη φορά ίσως μακριά από την Κοπεγχάγη. Πόζαρε με την ευκαιρία των γενεθλίων στους κήπους και στις βεράντες των Ανακτόρων του Τατοΐου. Θα ήταν τα τελευταία γενέθλιά της ως ανύπανδρης αφού ο γάμος της ήταν προγραμματισμένος για τις 10 Ιουνίου. Το ζεύγος, με τον τουριστικό οδηγό στο χέρι, επισκέφτηκε μόνο του πολλά από τα αξιοθέατα της πρωτεύουσας και φυσικά αφιέρωσε πολύ ώρα σε μια λεπτομερή επίσκεψη στην Ακρόπολη.
Για τις 18 Απριλίου και τα 50κοστά γενέθλια της Βασίλισσας-Μητέρας Φρειδερίκης ήρθαν από την Μαδρίτη η Πριγκίπισσα Σοφία με τις κόρες της Έλενα και Χριστίνα (ο Φελίππε δεν είχε άλλωστε γεννηθεί). Φιλοξενήθηκαν στα Ανάκτορα Ψυχικού, της Βασίλισσας Φρειδερίκης. Εκεί στους κήπους πόζαρε η εορτάζουσα με τα τρία παιδιά της, την νύφη της και τις τρεις εγγονές της.
Ένα κορυφαίο πολιτιστικό γεγονός ήταν το ρεσιτάλ του διάσημου βιολίστα Γεχούντι Μενουχίν που δόθηκε εκείνες τις μέρες προς τιμήν των γενεθλίων. Στην πρώτη σειρά οι δυο εορτάζουσες, οι Βασιλείς και όλοι οι άλλοι προσκεκλημένοι. Στο τέλος όλοι πόζαραν ενθουσιασμένοι με τον μεγάλο βιολιστή στην μέση.
Ο Μενουχίν είχε ξανάρθει στην Αθήνα μετά τα Χριστούγεννα του 1955. Ο Βασιλιάς Παύλος, η Βασίλισσα Φρειδερίκη, ο Διάδοχος Κωνσταντίνος και η Πριγκίπισσα Σοφία ήταν στο ρεσιτάλ του. Η Πριγκίπισσα Ειρήνη είχε κριθεί μικρή τότε για εκείνη την εκδήλωση. Στο ρεσιτάλ του 1967 έλαμπε από χαρά και ήταν η πιο ενθουσιώδης. Όταν ο Μενουχίν ξανάρθε στην Αθήνα για ρεσιτάλ, λίγο πριν το Δημοψήφισμα του 1974 και τόλμησε να μιλήσει με καλά λόγια για την φιλόμουση Βασιλική Οικογένεια της Ελλάδος, ομάδες αντιβασιλικών διαδηλωτών πολιόρκησαν τον χώρο του ρεσιτάλ φωνάζοντας συνθήματα και κρατώντας πλακάτ όπου γινόντουσαν λογοπαίγνια μεταξύ του ονόματος Γεχούντι και της Χούντας! Είχαν κι όλας ξεχάσει τον ρόλο του Βασιλέως στον αγώνα κατά της Χούντας, την αντίστασή του, την εκθρόνιση του από τον Παπαδόπουλο, τα όσα εναντίον του είχαν πει οι συνταγματάρχες και τα όσα εναντίον του δικτατορικού καθεστώτος είχε πει ο Βασιλιάς.
Η παραπάνω φωτογραφία είναι από το ρεσιτάλ του Μενουχίν. Στην δεύτερη σειρά, αριστερά, η κυρία Ναντίν Τσαλδάρη, σύζυγος του πρωθυπουργού Ντίνου Τσαλδάρη (σε πρώτο γάμο υπήρξε σύζυγος του Αγαμέμνονα Σλήμαν, ενώ λέγεται ότι υπήρξε ερωμένη του Βασιλέως Κωνσταντίνου Α΄). Ακολουθούν η Μεγάλη Κυρία της Αυλής, Μαίρη Καρόλου, η Κυρία των Τιμών της Βασίλισσας Άννας-Μαρίας, Φρόσω Κορυζή και η Κυρία των Τιμών της Βασίλισσας Φρειδερίκης, δεσποινίς Λένα Κορυζή (νύφη και κουνιάδα). Πίσω ο Παύλος Λελούδας, Αυλάρχης της Βασίλισσας Φρειδερίκης και η σύζυγός του.
Στις 21 Απριλίου «έπεσε μαύρο» στην ζωή μιας χώρας κι ενός λαού, σε ότι καλό κι ελπιδοφόρο μπορούσε να περιμένει κανείς από το μέλλον. Τα γεγονότα εκείνης της νύχτας έχουν περιγραφεί λεπτομερώς από πολλούς κι από τον ίδιο τον Βασιλιά. Θα γυρίσουμε απλώς να πούμε ότι η Διάδοχος της Δανίας και ο μνηστήρας της είχαν προλάβει να φύγουν πριν την 21η Απριλίου. Μερικές ημέρες μετά είχαν προγραμματίσει συνέντευξη Τύπου στο Ανάκτορο Fredensborg για να μιλήσουν για τις γιορτές των γάμων. Οι ερωτήσεις των δημοσιογράφων γύριζαν και ξαναγύριζαν στα γεγονότα στην Ελλάδα και στην ανησυχία για την τύχη κυρίως της Άννας-Μαρίας.- Ερωτ: Επιστρέφετε από την Αθήνα, μπορείτε να μας δώσετε νέα για την Βασίλισσα Άννα- Μαρία; –Μαργαρίτα: Βρίσκεται στον 8ο μήνα της εγκυμοσύνης της. Αυτό είναι το σημαντικότερο γι’αυτήν. –Ερωτ: Η Βασίλισσα Ίνγκριντ μπόρεσε να επικοινωνήσει μαζί της τις τελευταίες ήμερες; –Μαργαρίτα: Ναι πολλές φορές μίλησαν στο τηλέφωνο. Άλλωστε κι εγώ μετά την επιστροφή μου μίλησα στο τηλέφωνο μαζί της.- Ερωτ: Θα μπορούσε η Βασίλισσα Άννα- Μαρία να έρθει μόνη της στους γάμους σας χωρίς να συνοδεύεται από τον Βασιλιά Κωνσταντίνο; – Μαργαρίτα: Θα μπορούσε, αλλά δεν έχουμε κανέναν λόγο να σκεφτόμαστε ότι θα γίνουν έτσι τα πράγματα. Ακολουθούν άλλες ερωτήσεις και Ερωτ: Πάντα σε σχέση με το τελευταίο ταξίδι σας στην Ελλάδα, έχει ειπωθεί ότι φέρατε στον Βασιλέα Κωνσταντίνο ένα μήνυμα από τον Βασιλέα Φρειδερίκο. Είναι ακριβές; – Μαργαρίτα: Όταν ταξιδεύει κανείς πάντα φέρνει νέα και μηνύματα απ’ αυτούς που αφήνει, στους άλλους που συναντά. Όμως σταματώ γιατί νομίζω ότι μιλήσαμε πολύ για πολιτική σήμερα και θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι η Βασιλική Οικογένεια της Δανίας θεωρεί από παλιά ότι δεν πρέπει να ανακατευόμαστε στην πολιτική, είτε πρόκειται για την πολιτική άλλων χωρών είτε πρόκειται για την πολιτική της χώρας μας.
Περιοδικό «ΕΙΚΟΝΕΣ», το τεύχος Νο 600, με ημερομηνία 21 Απριλίου 1967. Ήταν έτοιμο να κυκλοφορήσει, όμως η Ελένη Βλάχου (Εκδότρια) έδωσε εντολή να κλείσουν όλα τα έντυπά της και να μην κυκλοφορήσει κανένα. Είναι σπάνιο τεύχος που δεν βρίσκεται σχεδόν πουθενά. Ο Τσαγκαρουσιάνος στην ενδιαφέρουσα έκδοση του βιβλίου του που παρουσιάζει σχεδόν όλα τα εξώφυλλα των ΕΙΚΟΝΩΝ (απουσιάζουν τα εξώφυλλα από 101 μέχρι 140), δεν το περιλαμβάνει.
Οι ΕΙΚΟΝΕΣ ξεκίνησαν στο 1955 με «βασιλικό» εξώφυλλο, την βασιλική οικογένεια στο Τατόι και έκλεισαν στα 1967 με «βασιλικό» εξώφυλλο την πριγκίπισσα Μαργαρίτα της Δανίας μαζί με τον μνηστήρα της στην Ακρόπολη.
-Φωτογραφίες κειμένου: Από το προσωπικό αρχείο του κυρίου Παπακωνσταντίνου.
-Ευχαριστούμε θερμά τον κύριο Παπακωνσταντίνου για την συνεργασία του.
Share On Facebook
Tweet It
