Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα η ελληνική κοινότητα της Αιγύπτου ήταν σε πλήρη άνθηση. Στην Αλεξάνδρεια από τις εκατό χιλιάδες των Ευρωπαίων οι περισσότεροι είναι Έλληνες που διαθέτουν εξαιρετική μόρφωση, μιλούν άπταιστα πολλές ξένες γλώσσες, είναι ανοιχτόκαρδοι, εύθυμοι και φιλάνθρωποι.
Οι Ελληνίδες της Αιγύπτου ήσαν ανέκαθεν πολύ κομψές γυναίκες. Υπήρχε ένας σιωπηλός ανταγωνισμός ποια κυρία θα είναι η κομψότερη στον κύκλο της. Δεν ήταν μόνο τα καλοραμμένα ενδύματα που φορούσαν αλλά και οι συνδυασμοί που έκαναν με υπέροχα κοσμήματα, καπέλα, τσάντες που ταίριαζαν θαυμάσια με την φυσική χάρη που διέθεταν.
«Εφέτος (1959) εις της Αλεξάνδρεια εις τις διάφορες κοσμικές συγκεντρώσεις εθαυμάσθησαν ωραιότατες τουαλέτες» ανέφερε το το περιοδικό «Ελληνικοί Ορίζοντες» της Αλεξάνδρειας. Φωτ. Κώστας Ρήττας από το βιβλίο «Αλεξάνδρεια» του Α. Τόπη
Σε αυτό το όμορφο περιβάλλον γεννήθηκε στις 6 Αυγούστου 1904 ο Γιάννης Δεσσές που δύο δεκαετίες αργότερα θα έκανε τα πρώτα του βήματα στην υψηλή ραπτική στο Παρίσι.
Ήταν μυθιστορηματική η ζωή του λεπτοφτιαγμένου αυτού καλλιτέχνη που από την Αλεξάνδρεια κατέληξε να εγκατασταθεί μέσα στην καρδιά του Παρισιού και μέσα στην καρδιά όλων των γυναικών της γης.
Το 1915 ο Γιάννης που μόλις είχε συμπληρώσει την πρώτη δεκαετία της ζωής του, είναι άριστος μαθητής αλλά έχει την συνήθεια να γεμίζει τα περιθώρια στις σελίδες των τετραδίων του με ωραία σχέδια.
Η Βιργινία Δεσσέ. Στην αριστερή φωτογραφία με τον γιο της Γιάννη
Η μητέρα του, Βιργινία, ήταν μία από τις ωραιότερες και κομψότερες γυναίκες της ελληνικής κοινότητας της Αλεξάνδρειας. Ποτέ δεν έραβε τα φορέματα της σε ραπτικούς οίκους. Την έραβε μία άσημη μοδίστρα, η Μαρία, που ήταν πολύ δεξιοτέχνις στην εργασία της. Η Μαρία ήταν συγχρόνως και η οικονόμος της οικογένειας Δεσσέ. Ώρες ατέλειωτες ο Γιάννης καθόταν κοντά της και με μεγάλη προσοχή παρακολουθούσε κάθε της βελονιά που σιγά σιγά μεταμόρφωνε το ύφασμα σε ένα κομψότατο ρούχο που θα φορούσε υπερήφανα η μητέρα του.
Μια μέρα ένα φόρεμα που πρόβαρε η κυρία Δεσσέ, παρουσίαζε πολλές ατέλειες στο ράψιμο. Η Μαρία δεν μπορούσε να πετύχει αυτό που ήθελε η κυρία της. Ο Γιάννης παρακολουθούσε με μεγάλη προσοχή. Το βλέμμα του δεν σταματούσε στις πτυχές του φορέματος που έβλεπε μπροστά του, αλλά προχωρούσε πολύ μακρύτερα, δημιουργώντας με την φαντασία του τις ιδανικές πτυχές και το ιδανικό σύνολο.
Άξαφνα είπε στην κυρία Δεσσέ: «Μαμά εγώ θα σου δείξω πως θα γίνει το φόρεμα». «Άφησέ μας να τελειώσουμε Γιαννάκη» του απάντησε η μητέρα του. «Μαμά έτσι που το φτιάχνετε το φόρεμα δεν θα τελειώσετε ποτέ. Αυτή η πιέτα δεν είναι στην θέση της και τα χαλάει όλα. Έπρεπε να είναι πιο ψηλά.»
Ο Γιάννης Δεσσές με την ξαδέρφη του Φ. Μυταράκη
Τότε ο Γιάννης έσυρε την καρέκλα του κοντά στην μητέρα του και ανέβηκε πάνω όρθιος για να μπορέσει να επεξεργαστεί με άνεση το φόρεμα. Τα μικροσκοπικά δάχτυλά του άρχισαν να παίζουν με τις καρφίτσες και τις κλωστές με τόση δεξιοτεχνία που οι δύο γυναίκες ξαφνιάστηκαν. Μετά από λίγο κατάπληκτες κοίταζαν το φόρεμα που άρχιζε να παίρνει καινούργια όψη και να «πέφτει» υπέροχα στο σώμα της μητέρας του.
– Έτοιμο μαμά! αναφώνησε χαρούμενος ο μικρός.
– Δεν μου λες εσύ μικρέ μου κύριε πού έμαθες να φτιάχνεις φορέματα;
– Ξέρεις μαμά καμιά φορά …. τα ζωγραφίζω στα τετράδια μου.
‘Ο Γιάννης δεν σταμάτησε ποτέ να σχεδιάζει φορέματα ακόμα και όταν πήγε στο Παρίσι να σπουδάσει νομικά και πολιτικές επιστήμες γιατί οι γονείς του ήθελαν να τον κάνουν διπλωμάτη. Ήταν πολύ καλός φοιτητής αλλά τα σχέδιά του γέμιζαν όλο και περισσότερο τα φοιτητικά του τετράδια. Πεταμένα σε μια γωνιά του δωματίου του πίστευε πως δεν είχαν καμία αξία.
Μια μέρα ένας συμφοιτητής του που τον είχε επισκεφτεί στο δωμάτιό του άρχισε να ξεφυλλίζει τα παραπεταμένα τετράδια.
-Ξέρεις Ζαν, του είπε ξαφνικά, αυτά τα σχέδια θα μπορούσαμε να τα πουλήσουμε σε κανένα οίκο μόδας και να βγάλουμε λίγο χαρτζιλίκι.
Ο Γιάννης γελώντας απάντησε στον φίλο του πως δεν είχαν καμία αξία και τα είχε κάνει για να περάσει την ώρα του καθώς παρακολουθούσε τα πανεπιστημιακά του μαθήματα.
Ο φίλος του Γιάννη τα πήρε και τα έδειξε στον διευθυντή του πιο κοντινού ραπτικού οίκου που υπήρχε.
-Έχω εδώ μερικά σχέδια φορεμάτων. Μήπως σας κάνουν;
Ο διευθυντής παρατηρούσε προσεκτικά τα σχέδια των φορεμάτων κοιτώντας που και που τον νεαρό φοιτητή που καθόταν απέναντί του. Τον ρώτησε κάποια στιγμή:
– Δικά σας είναι;
-Όχι ενός φίλου μου.
-Και πώς λέγεται ο φίλος σας;
-Ντεσσέ, Ζαν Ντεσσέ.
-Πείτε του να περάσει από εδώ.
Την άλλη μέρα επισκέφτηκε τον οίκο μόδας ο ίδιος ο Γιάννης Δεσσές. Βρήκε τον Διευθυντή σκυμμένο πάνω από τα σχέδιά του.
-Τα σχέδιά σας είναι καλά. Ή μάλλον είναι πολύ καλά… Για να είμαι ακριβέστερος είναι περίφημα. Θέλετε να εργαστείτε στο ατελιέ μου ως σχεδιαστής;
-Μα φυσικά και θέλω, απάντησε ο Γιάννης με ενθουσιασμό. Πότε να έρθω να πιάσω δουλειά;
-Τώρα αμέσως!
Έτσι η Νομική Σχολή στο Παρίσι έχασε έναν άριστο φοιτητή της αλλά η υψηλή ραπτική κέρδισε έναν δημιουργό με σπάνιο ταλέντο.
Εξελίχτηκε σε κορυφαίο σχεδιαστή μόδας που βασίλευσε για τρεις δεκαετίες (1940-1960) στο Παρίσι. Οι δημιουργίες του ήταν κυρίως πτυχωτές τουαλέτες κατασκευασμένες από μουσελίνα και σιφόν επηρεασμένες από αρχαία ελληνικά και αιγυπτιακά ενδύματα. Γι’ αυτές του τις επιλογές ονομάστηκε ο «βασιλιάς της μουσελίνας» .
Οι δημιουργίες του ήταν πολύ δημοφιλείς στις Ευρωπαίες γαλαζοαίματες και στις ηθοποιούς του κινηματογράφου. Ανάμεσα στις πελάτισσές του ήταν η βασίλισσα Φρειδερίκη, οι κόρες της, πριγκίπισσες Σοφία και Ειρήνη, η αρχιδούκισσα Ρεγγίνα των Αψβούργων (σύζυγος του αρχιδούκα Όθωνα, αρχηγού του οίκου), η πριγκίπισσα Μαργαρίτα της Μεγάλης Βρετανίας αλλά και σύζυγοι Ελλήνων εφοπλιστών.
Η κυρία Εμπειρίκου με δημιουργία του Ζαν Ντεσσέ
Όταν η βασίλισσα Φρειδερίκη προετοιμαζόταν για την επίσημη επίσκεψη της στις ΗΠΑ που θα πραγματοποιούσε συνοδεύοντας τον σύζυγό της, βασιλιά Παύλο, τον Νοέμβριο του 1953, τον επισκέφτηκε στο Παρίσι για να της ετοιμάσει τα φορέματα που θα φορούσε.
– Να είστε απλή Μεγαλειοτάτη, να μοιάζετε με κάθε γυναίκα της Αμερικής, την συμβούλεψε αυτός.
Η μόνη επιθυμία της βασίλισσας ήταν τα φορέματα που θα της δημιουργούσε να τονίζουν την λεπτή της μέση.
Η βασίλισσα Φρειδερίκη και ο Ζαν Ντεσσέ στο Παρίσι τον Οκτώβριο του 1953. Τον είχε επισκεφτεί για να παραλάβει τα φορέματα της που θα έβαζε στην επίσημη επίσκεψη που θα πραγματοποιούσε μαζί με τον βασιλιά Παύλο από τα τέλη Νοεμβρίου 1953 στις ΗΠΑ
Τελικά ετοιμάστηκαν 15 σύνολα αντί των 22 που είχαν αρχικώς αποφασίσει λόγω του περιορισμένου ποσού χρημάτων που μπορούσε να διαθέσει το βασιλικό ταμείο. Ο Ντεσσέ μεταποίησε μερικά από τα παλαιότερα ρούχα της βασίλισσας για να συμπληρώσει την γκαρνταρόμπα της. Της δάνεισε και ένα γούνινο παλτό και έτσι η βασίλισσα εμφανίστηκε στην Αμερική άψογα ντυμένη.
Η βασίλισσα Φρειδερίκη στην διάρκεια της επισήμου επισκέψεως τον Νοέμβριο του 1953 στην Αμερική με δημιουργία του οίκου Ντεσσέ την οποία συνοδεύουν θαυμάσια τα περίφημα σμαράγδια της βασίλισσας Όλγας
Ο Ντεσσέ επιμελήθηκε και τα φορέματα της και για την επίσημη επίσκεψη που πραγματοποίησε το βασιλικό ζεύγος της Ελλάδος στη Γαλλία το 1956.
Ο Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας, Ρενέ Κοτύ συνοδεύει την βασίλισσα Φρειδερίκη στην μεγάλη αίθουσα των Ηλυσίων για το επίσημο δείπνο στην διάρκεια της επισήμου επισκέψεως του βασιλικού ζεύγους τον Ιούνιο του 1956 στην Γαλλία. Το φόρεμα της βασίλισσας ήταν δημιουργία του οίκου Ντεσσέ από μουσελίνα με τρεις σειρές βολάν σε σχήμα πετάλων.
Στις 18 Οκτωβρίου 1961 πραγματοποιήθηκαν στην Αθήνα παρουσία της βασιλικής οικογένειας τα εγκαίνια του καταστήματος Ντεσσέ – Σιστοβάρη. Η βασίλισσα έκοψε την κορδέλα και μετά μαζί με τα τρία παιδιά της και την ακολουθία της παρακολούθησαν την επίδειξη της συλλογής. Το κατάστημα ήταν στο κέντρο της Αθήνας, δύο βήματα από τα Ανάκτορα των Αθηνών. Την επιμέλεια της διακόσμησης είχε κάνει ο Βίκτωρ Γραντπιέρ που είχε επίσης διακοσμήσει και το κατάστημα του Ντιορ. Οι κουρτίνες είχαν την αγαπημένο κόκκινο χρώμα που άρεσε στον Ντεσσέ και αργότερα υιοθέτησε και ο Βαλεντίνο που εργάστηκε στο ατελιέ του ως στυλίστας από τα μέσα της δεκαετίας του ‘ 50. Υπεύθυνη του καταστήματος ήταν η κόρη της πρέσβειρας της Γαλλίας, δεσποινίς Φλοράνς Λαλουέτ.
Η βασίλισσα Φρειδερίκη κόβει την κορδέλα στα εγκαίνια του καταστήματος Ντεσσέ-Σιστοβάρη
Η βασίλισσα Φρειδερίκη συνομιλεί με τον Ντεσσέ παρουσία των πριγκιπισσών Σοφίας και Ειρήνης και του διαδόχου Κωνσταντίνου
O Σιστοβάρης αριστερά και ο Ντεσσέ (με τα γυαλιά) με τα μανεκέν του οίκου τους την ημέρα των εγκαινίων του καταστήματός τους στην Αθήνα
Τον Ιανουάριο του 1962 η πριγκίπισσα Σοφία μετέβη με την μητέρα της και την αδερφή της στο Παρίσι για να παρακολουθήσει την τελευταία κολεξιόν του σχεδιαστή και να διαλέξει το νυφικό της.
Εκτός από υπέροχα φορέματα ο Ντεσσέ δημιούργησε και μια σειρά αρωμάτων. Τα καλαίσθητα μπουκάλια τους ήταν από κρύσταλλο Baccarat. Tο πιο αγαπημένο του το ονόμασε «Καλησπέρα».
Tην δεκαετία του ’60 η παρουσία του στην Ελλάδα ήταν πολύ συχνή. Είχε προσαρμόσει τις δημιουργίες του στο μεσογειακό στυλ. Μία εκλεκτή του πελάτισσα εκείνη την εποχή ήταν η Αμαλία Καραμανλή.
Δυστυχώς πέθανε αρκετά νέος, 66 ετών, στις 2 Αυγούστου 1970, από ανίατη ασθένεια κατά την διάρκεια επισκέψεώς του στην Αθήνα για να παρουσιάσει την νέα του κολεξιόν στο διεθνές φεστιβάλ μόδας, που είχε διοργανωθεί σε μεγάλο ξενοδοχείο της Αθήνας, και του οποίου ήταν πρωτεργάτης. Ο Γκυ Λαρός, που δούλεψε κοντά του ως μοντελίστας, παρέμεινε σε όλη την διάρκεια του βίου του ένας πιστός του φίλος.
Όσο για τα φορέματα της βασίλισσας Φρειδερίκης ελπίζουμε να μην έχουν καταστραφεί αν και δεν είμαστε πολύ αισιόδοξοι.
Βιβλιογραφία: 1) Περιοδικό ΕΙΚΟΝΕΣ, τεύχη 11 (1955) και 314 (1961)
2) ΤIME, The King’s Wife, 26-10-1953
3) ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ, του Α. Τούπη, Εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ
και οι ιστοσελίδες:
4) Wikiland: Jean Dessès
5) BHmagazino : «Η Ελλάδα καταστρέφεται από έλλειψη αισθητικής», Γιάννης Τσεκλένης
Επιμέλεια κειμένου: Τέπη Πιστοφίδου
Share On Facebook
Tweet It
