Η πριγκίπισσα Ειρήνη της Ελλάδος, δευτερότοκη κόρη και τριτότοκο τέκνο των βασιλέων Παύλου και Φρειδερίκης, γιορτάζει σήμερα τα 78α της γενέθλια, μια ημέρα σημαντική, καθώς είναι σταθμός για τη ζωή ενός ανθρώπου που έχει διανύσει τα τρία και πλέον τέταρτα ενός αιώνα. Γεννήθηκε στο Κέιπ Τάουν της Νοτίου Αφρικής στις 11 Μαΐου 1942.
Επιμέλεια: Ανδρέας Μέγκος
Βαπτίστηκε δυο περίπου μήνες μετά και Νονός της ήταν ο Στρατηγός Σμάτς, Πρόεδρος της Νοτιοαφρικανικής Ένωσης. Από τις 6 Μαρτίου 1964 έως τις 10 Ιουλίου 1965 (ημερομηνία γέννησης της ανιψιάς της πριγκίπισσας Αλεξίας) ήταν η διάδοχος του ελληνικού θρόνου, ενώ στις 13 Δεκεμβρίου 1967 ακολούθησε στην εξορία τον αδερφό της, βασιλιά Κωνσταντίνο.
Η πριγκίπισσα Ειρήνη είναι απλή, ευγενής και φιλοσοφημένο άτομο με ιδιαίτερα ανεπτυγμένη την αίσθηση του χιούμορ και με μεγάλη αγάπη για τις τέχνες και τη μουσική. «Το να ανήκεις σε βασιλική οικογένεια δεν σημαίνει ότι είσαι ψηλότερα ή χαμηλότερα από κανέναν, είναι ένα επάγγελμα, όπως είναι του μουσικού ή του γιατρού, είναι η δουλειά μας. Ανήκω σε μια οικογένεια βασιλέων, όπως κάποιος μπορεί να ανήκει σε μια οικογένεια μουσικών. Εγώ είμαι πριγκίπισσα, αυτό όμως δεν με εμποδίζει να καθαρίσω ένα μπάνιο…» λέει χαρακτηριστικά, αποκαλύπτοντας με αυτόν τον τρόπο τον σπάνιο χαρακτήρα της.
Από την παιδική της ηλικία, η πριγκίπισσα Ειρήνη συμμετείχε σε κοινωνική εργασία, μαζί με τον αδερφό της, τότε διάδοχο Κωνσταντίνο και την αδερφή της, πριγκίπισσα Σοφία με τη συνδρομή των γονέων της, των βασιλέων Παύλου και Φρειδερίκης.
Η Ειρήνη μελέτησε φιλοσοφία, αρχαιολογία και μουσική (πιάνο) υπό την καθοδήγηση της κυρίας Θεοφανώς Αρβανιτοπούλου. Μαζί με την αδερφή της και την κυρία Αρβανιτοπούλου, η πριγκίπισσα Ειρήνη εξέδωσε ένα βιβλίο αρχαιολογίας το «Όστρακα εκ Δεκελείας» («Fragments of Dekelia»).
Ως ερασιτέχνης πιανίστρια έδωσε κονσέρτα για φιλανθρωπικούς σκοπούς στην Ευρώπη και την Αμερική. Ασχολήθηκε με την μελέτη συγκριτικών θρησκειών με την βοήθεια του καθηγητή Δρ. T.M.P. Mahadevan, Διευθυντή του κέντρου για ανώτερη μελέτη Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της.
Η Ειρήνη είναι μέλος του Ιδρύματος Δρ. T.M.P. Mahadevan, που συνεχίζει το έργο του αείμνηστου Καθηγητή και εκδίδει τα έργα του, μεταξύ άλλων εκπαιδευτικών έργων της Ινδικής κουλτούρας.
Η πριγκίπισσα Ειρήνη έμελλε να ζήσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της μακριά από την Ελλάδα. Η παιδική της ηλικία στην Ελλάδα ξεκίνησε με την επιστροφή της βασιλικής οικογενείας το 1946, στα Ανάκτορα Αθηνών, και θυμάται ακόμη τις ζωγραφιές του Μίκι Μάους στο δωμάτιό της και τις μυρωδιές της φρέσκιας μπογιάς. Μόλις δέκα ετών η Ειρήνη βρέθηκε στο οικοτροφείο του Σάλεμ στη Γερμανία, όπου έμαθε τι θα πει σκληρή πειθαρχία. Τα μαθήματα πιάνου με την Τζίνα Μπαχάουερ ωστόσο θεμελίωσαν την αγάπη της για τη μουσική, όπου βρήκε ανακούφιση στις δυσκολίες της ζωής της. «Τι άλλο σου απομένει αν τα έχεις χάσει όλα;» εξομολογείται σε ένα από τα κεφάλαια της βιογραφίας της. «Εγώ έχω χάσει αρκετά πράγματα κατά τη διάρκεια της ζωής μου. Εν τούτοις γνωρίζω ότι στο τέλος μας απομένει η μουσική και η πίστη μας».
Παρ′ ότι μία από τις ωραιότερες υποψήφιες νύφες της εποχής της, δεν παντρεύτηκε ποτέ. Σε κάθε περίπτωση δεν είναι μια συνηθισμένη γυναίκα. Αυτό είτε πηγάζει από τις χρόνιες πνευματικές της αναζητήσεις είτε από τον αυθορμητισμό της. «Δεν διαμαρτύρομαι που δεν έκανα παιδιά. Εγώ είμαι επαναστάτρια και ενδιαφερόμουν πάντοτε για πολλά πράγματα. Αν είχα κάνει παιδί, θα τα είχα αφήσει όλα. Επιπλέον, για να είχα γνωρίσει έναν σύζυγο, θα έπρεπε να είναι άγιος, κανείς δεν θα μπορούσε να με αντέξει!» αναφέρει στο τελευταίο κεφάλαιο της βιογραφίας της.
Από το 1969 μέχρι το 1974 η πριγκίπισσα Ειρήνη μαζί με την μητέρα της βασίλισσα Φρειδερίκη εγκαταστάθηκαν στην Ινδία σε μια έπαυλη στην πόλη του Μαντράς. Το ενδιαφέρον τους για αυτό τον τρόπο ζωής και η γαλήνη που συνάντησαν στους ανθρώπους εκεί υπήρξαν καθοριστικοί παράγοντες για να μονιμοποιήσουν τη διαμονή τους. «Χρειάζεται ένα ολόκληρο βιβλίο για να χωρέσει αυτά που ζήσαμε στην Ινδία» έγραψε η βασίλισσα Φρειδερίκη στο βιβλίο της ″Μέτρον Κατανοήσεως″.
«Από την πρώτη στιγμή που πάτησα το ινδικό έδαφος, αισθάνθηκα σαν στο σπίτι μου» θα διηγείτο χρόνια αργότερα η πριγκίπισσα Ειρήνη στη βιογράφο της, Εύα Θελάδα, για το βιβλίο ″Ειρήνη, η ασυμβίβαστη πριγκίπισσα″. Το 1975, μετά την άνοδο του Χουάν Κάρλος στον ισπανικό θρόνο, άφησαν τη χώρα για να εγκατασταθούν στο ανάκτορο της Θαρθουέλα μετά από πρόσκληση του Χουάν Κάρλος και της Σοφίας, που ήθελε να είναι κοντά στην μητέρα και την αδελφή της.
Η πριγκίπισσα Ειρήνη ″τσαλακώνει″ τους τίτλους της και με γενναιότητα σε όλες τις συνεντεύξεις της μιλά για τα πιο ανθρώπινα κομμάτια του εαυτού της. «Φοβόμουν ότι θα γινόμουν φαλακρή» αναφέρει σχετικά με τη μάχη της ενάντια στον καρκίνο του μαστού, περιπέτεια που ελάχιστοι γνωρίζουν. «Βρήκα κάποιες καταπληκτικές σκόνες για ανθρώπους που έχουν φαλάκρα, τις βάζεις και καλύπτεις τα σημεία στα οποία δεν υπάρχουν μαλλιά. Ορισμένες φορές φορούσα έναν κότσο ψεύτικο, στερεωμένο με τσιμπιδάκια, ένα καλοκαίρι στην Πάλμα όμως έφυγε από τη θέση του και έπεσε και δεν μπορούσα πλέον να τον χρησιμοποιώ. Έτσι αποφάσισα να κουρέψω κοντά τα μαλλιά μου…».
Το 1985 η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδίασε την θανάτωση 4.000.000 αγελάδων στην Ευρώπη έτσι ώστε να περιορίσει την παραγωγή γάλακτος και να διατηρήσει με αυτό τον τρόπο την τιμή του. Η πριγκίπισσα Ειρήνη επιμελήθηκε την μεταφορά πολύτιμων παραγωγικών αγελάδων στην Ινδία και σε άλλες χώρες όπου θα αξιοποιούνταν για την παραγωγή γάλακτος και την σίτιση φτωχών παιδιών.
Τότε αποφάσισε να αφιερώσει το χρόνο της ώστε να βοηθήσει στην ανάπτυξη χωρών. Επιπλέον βοήθησε στο να αποφευχθεί η αναίτια σφαγή πολύτιμων ζώων και να εμποδίσει την σπατάλη πολύτιμων γεωργικών προϊόντων στις ανεπτυγμένες χώρες που ειδικά στις μέρες μας όπου λόγω των ΜΜΕ ο κόσμος είναι ενήμερος για την φτώχεια και την πείνα των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών.
Το 1996, η πριγκίπισσα Ειρήνη ίδρυσε την ανθρωπιστική οργάνωση «Mundo en Armonia» (Κόσμος εν Αρμονία) η οποία εδράζεται στη Μαδρίτη της Ισπανίας. Στόχος της οργάνωσης είναι η εύρεση πρακτικών τρόπων για την ένδειξη αλληλεγγύης απέναντι σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη καθώς και συμπόνια απέναντι στα ζώα. Μπορεί να είναι πρόεδρος αυτής της οργάνωσης, ωστόσο αποφεύγει την δική της προβολή και τα φώτα της δημοσιότητας αλλά και της κοσμικότητας.
Επί του παρόντος, το «Κόσμος εν Αρμονία» υποστηρίζει εκπαιδευτικά έργα και προγράμματα θέλοντας να τονίσει, μεταξύ των άλλων, την σπουδαιότητα της καλλιέργειας μίας φιλοσοφίας ανάμεσα στους μαθητές, έτσι ώστε μεγαλώνοντας να συμβάλλουν στην Παγκόσμια Ειρήνη. Μερικά από τα ανθρωπιστικά προγράμματα του «Mundo en Armonia», είναι: Υποτροφίες του Πανεπιστημίου της Γρανάδα για φοιτητές που σπουδάζουν στο Κέντρο Βυζαντινών, Νεοελληνικών και Κυπριακών σπουδών, Υποτροφίες «Gina Bachauer» για νεαρούς Έλληνες μουσικούς, Βοήθεια στην Κοινότητα Αθιγγάνων (Ρομά) για να μπορούν τα παιδιά τους να πηγαίνουν στο σχολείο και πολλά ακόμη.
Το Δεκέμβριο του 2002, η πριγκίπισσα Ειρήνη έλαβε το τμήμα που της αναλογούσε από την αποζημίωση που επιδίκασε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για την κατάσχεση της περιουσίας ελληνικής βασιλικής οικογένειας από το Ελληνικό Δημόσιο. Από το 2003, που η Ελληνική βασιλική οικογένεια έχει επιστρέψει στην Ελλάδα, η πριγκίπισσα Ειρήνη ίδρυσε ένα τμήμα του «Κόσμος εν Αρμονία» στη χώρα μας διαθέτοντας ολόκληρο το ποσό σε δωρεές εντός Ελλάδος, και βρίσκεται στο πλευρό πολλών και διαφορετικών τομέων και ενισχύει διάφορες – και διαφορετικές – κοινωνικές ομάδες.
Η Ειρήνη παραμένει μια μεγάλη πριγκίπισσα, εκπληρώνοντας καθημερινά τον ρόλο για τον οποίο γεννήθηκε: να προσφέρει στον λαό. Ακόμη και τώρα που η Ελληνική βασιλική οικογένεια δεν βασιλεύει, η πριγκίπισσα Ειρήνη έχει βρει τον τρόπο να προσφέρει στην χώρα της όσο περισσότερα μπορεί. Μέχρι και σήμερα η κοσμογυρισμένη πριγκίπισσα με έντονο ανθρωπιστικό έργο στο τιμόνι του Ιδρύματος «Κόσμος εν αρμονία» εργάζεται στην Ελλάδα.
Η πριγκίπισσα Ειρήνη μιλά για τον θεσμό της βασιλείας…
Αξίζει να σημειωθεί απόσπασμα από συνέντευξη της πριγκίπισσας Ειρήνης που δόθηκε το 2006, στα πλαίσια της συγγραφής της βιογραφίας της: «Ειρήνη, η ασυμβίβαστη Πριγκίπισσα», όπου αναφέρεται στο ρόλο, που κατά τη γνώμη της οφείλει να παίζει ο θεσμός της βασιλείας και το πρόσωπο τους βασιλέως στην σημερινή πραγματικότητα.
«Ο όρος «μοναρχία» δεν είναι κατάλληλος για το σήμερα. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν πολλοί λίγοι βασιλείς, ίσως δύο ή τρεις, που είναι στ′ αλήθεια μονάρχες. Η «μοναρχία» είναι ελληνική λέξη που παράγεται από το «μόνος» και από την «αρχή», την εξουσία. Σήμερα υπάρχει βασιλιάς, όχι μονάρχης, κι ένας βασιλιάς βασιλεύει, δεν κυβερνά. Το να βασιλεύεις είναι να είσαι παρών. Ο βασιλιάς δεν κυβερνά, είναι παρών όπως ο μαέστρος μιας ορχήστρας. Χωρίς τους μουσικούς δε μπορεί να υπάρξει ορχήστρα, όμως αυτός είναι που συντονίζει, έτσι ώστε η συμφωνία να αποδοθεί σωστά. Αυτός που έχει την εξουσία είναι το πρώτο βιολί. Γι′ αυτό, όταν τελειώνει το κονσέρτο, μπορείς να χαιρετήσεις τον μαέστρο και το πρώτο βιολί».
Στην ερώτηση αν η κληρονομική βασιλεία έχει νόημα στον 21ο αιώνα, αν ο υιός το βασιλιά πρέπει πάντα να τον διαδέχεται στο θρόνο, η πριγκίπισσα Ειρήνη απαντά ευθέως και ειλικρινά:
«Είναι η παράδοση! Αν ο υιός είναι κατάλληλος και διαθέτει τα χαρακτηριστικά που χρειάζεται να έχει ένας βασιλιάς, τότε δεν υπάρχει πρόβλημα. Αν δεν είναι κατάλληλος, τότε είναι και πρόβλημα του Βασιλείου. Τότε, βλέπουμε αν ο δεύτερος είναι κατάλληλος και ούτω καθεξής. Στην Ελλάδα υπήρχαν κομμουνιστές που ήταν υπέρ της βασιλείας. Συχνά έμπαινες στο σπίτι ενός κομμουνιστή και μαζί με το έμβλημα του σφυροδρέπανου είχε και το πορτρέτο του βασιλιά. Το καθήκον του βασιλιά είναι να επαγρυπνεί, να συντονίζει, να προτείνει και να εμπνέει. Αντιπροσωπεύει την ενότητα της χώρας.
Ο βασιλιάς και οι βασιλείς κάθε χώρας οφείλουν να βρίσκονται πάντοτε στο πλευρό του λαού με την αφοσίωση και την αγάπη, που αποδεικνύονται με τη στήριξη στις τραγωδίες και τις καταστροφές καθώς και με τη διαμεσολάβηση για το λαό μπροστά στις αρχές. Και επίσης, με το να τιμούν τα πρόσωπα που πρέπει να τιμηθούν για την υπηρεσία τους στην πατρίδα τους».
Η πριγκίπισσα Ειρήνη κλείνει την συνέντευξη αναφέροντας τι σημαίνει να είσαι βασιλιάς στον 21ο αιώνα:
«Ο Βασιλιάς γεννιέται και γίνεται: υπάρχουν βασιλείς χωρίς στέμμα και βασιλείς με στέμμα, όλοι όμως είναι βασιλείς. Ένας βασιλιάς μπορεί να είναι ένας οποιοσδήποτε κύριος ή μια οποιαδήποτε κυρία. Δεν πιστεύω στη συγγένεια, το σημαντικό στοιχείο είναι η αξία που έχει κανείς ως άνθρωπος. Δεν είναι το DNA που κάνει τον βασιλιά, αλλά ο χαρακτήρας του. Ένας βασιλιάς πρέπει να έχει ανδρεία, σοφία και λίγη δυσπιστία για να μην πλανάται. Πρέπει να έχει πολλή συμπόνια, όπως επίσης και πολλή αποφασιστικότητα.»
Με την ευκαιρία λοιπόν των γενεθλίων της πριγκίπισσας Ειρήνης αξίζει να δούμε την πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξή της στον Σταύρο Θεοδωράκη – στην εκπομπή ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ- η οποία μεταξύ άλλων, έλαβε χώρα στο βασιλικό κτήμα Τατοΐου και στην βασιλική κατοικία του Ψυχικού.
Ήταν η πρώτη εφ′ όλης της ύλης τηλεοπτική συνέντευξη της σε ελληνικό ΜΜΕ. Στο δημοσιογράφο και στο κοινό της εκπομπής του δεν κρύβει την αγάπη της για την Ελλάδα, δηλώνοντας Ελληνίδα και λέγοντας χαρακτηριστικά πως η χώρα μας είναι η πατρίδα της.
Καθ′ όλη τη διάρκεια της συνέντευξης η πριγκίπισσα Ειρήνη ήταν απλή, ευγενής, ενώ απέδειξε πως πρόκειται για ένα φιλοσοφημένο άτομο με ιδιαίτερα ανεπτυγμένη την αίσθηση του χιούμορ και μεγάλη αγάπη για τις τέχνες και τη μουσική.
Πηγές:
Επίσημη ιστοσελίδα Ελληνικής Βασιλικής Οικογένειας
Ειρήνη, η ασυμβίβαστη Πριγκίπισσα (Εκδόσεις Φερενίκη, 2009)
Share On Facebook
Tweet It
