Το προσευχητάρι του τσάρεβιτς Αλεξέι απέκτησε το Μουσείο Τσάρσκογιε Σελό στη Ρωσία

Ένα σπάνιο ιστορικό αντικείμενο που άνηκε στη ρώσικη αυτοκρατορική οικογένεια, το προσευχητάρι του τσάρεβιτς Αλεξέι, γιος του αυτοκράτορα Νικολάου Β′ και τελευταίος διάδοχος του ρωσικού θρόνου, αποκτήθηκε από το Μουσείο Τσάρσκογιε Σελό της Ρωσίας. Το αντικείμενο αγοράστηκε σε δημοπρασία η οποία διεξήχθη στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας επέτρεψαν το μουσείο να υποβάλει προσφορά για το ιστορικό στοιχείο σε απευθείας σύνδεση, αλλά η προσφορά σε ένα τέτοιο σπάνιο αντικείμενο απαίτησε μεγάλη προσπάθεια εκ μέρους του μουσείου.

Επιμέλεια: Ανδρέας Μέγκος

Η δημοπρασία πραγματοποιήθηκε στις 18-19 Νοεμβρίου 2014 από τον οίκο ″Jackson’s International Auctioneers and Appraisers″ στην Αϊόβα. Το μικρό βιβλίο, προσευχητάρι, του 1910 με προσωπική επιγραφή στον τσάρεβιτς Αλεξέι, αγοράστηκε από το μουσείο για 3.750 δολάρια.

Το ρώσικο προσευχητάρι περιλαμβάνει τον Ακάθιστο των Τριών Ιεραρχών και εκδόθηκε στην Αγία Πετρούπολη το 1910. Μετρά περίπου 9,75 ίντσες x 6,75 ίντσες (25 x 17 cm), με μωβ βελούδο κάλυμμα και ανάγλυφο επίχρυσο σταυρό στο μπροστινό του μέρος. Παρουσιάστηκε στον τσάρεβιτς με την ακόλουθη μακρά αφιέρωση που σας παραθέτουμε στην αγγλική γλώσσα από την ακριβή μετάφραση από τα ρωσικά: «To His Imperial Highness the Heir Tsarevich Grand Duke Alexei Nikolaevich, Chief Commander [Ataman] of the Don and All Cossack Armies, From the loyal subject [and] publisher of these books, Konstantin Semernikov, Abbot of the Cell of Holy John Chrysostom on the Holy Mount of Athos at the Iviron Monastery.” The inside front cover also includes an old hand-written Soviet inventory collection label inscribed in Russian «Alexandro[ovsky] palace quar[ters] [of] the heir’s classroom. No. 747.»

Σύμφωνα με την Irina Zaitseva, θεματοφύλακα των σπάνιων βιβλίων στο Μουσείο Τσάρσκογιε Σελό: «Το βιβλίο δεν είναι στην καλύτερη δυνατή κατάσταση και θα χρειαστεί, κάποια αποκατάσταση. Προφανώς είχε μείνει σε κάποιο ράφι βιβλιοθήκης όλα αυτά τα χρόνια, γιατί η σπονδυλική στήλη έχει ξεθωριάσει . Ίσως να ήταν στην κατοχή κάποιου ερασιτέχνη συλλέκτη.»

Ο τσάρεβιτς Αλεξέι  ήταν έξι ετών κατά τη στιγμή που δόθηκε σε αυτόν το προσευχητάρι. Σύμφωνα με την ετικέτα απογραφής, το βιβλίο βρισκόταν στο Ανάκτορο του Αλεξάνδρου το 1928, ωστόσο, δέκα χρόνια αργότερα, δεν συμπεριλαμβανόταν στην απογραφή και χάθηκε κάθε ίχνος του. Η Iraida Bott, Αναπληρωτής Διευθυντής Έρευνας και Εκπαίδευσης στο Μουσείο Τσάρσκογιε Σελό δήλωσε: «Χάσαμε πολλά από τα προσωπικά αντικείμενα που άνηκαν στα παιδιά του τσάρου και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το Ανάκτορο του Αλεξάνδρου έκλεισε το 1931. Μεγάλο μέρος των περιεχόμενων του πωλήθηκαν, αλλά δόξα τω Θεό, πολλά αντικείμενα φαίνεται να έχουν διασωθεί.»

Όπως και η μητέρα του, ο τσάρεβιτς Αλεξέι ήταν, σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, ένα πολύ ευσεβές παιδί. Το δωμάτιο του περιείχε εικόνες, και μια σειρά από βιβλία, κυρίως θρησκευτικά. Στην παρακάτω φωτογραφία, ο τσάρεβιτς μαζί με τον πρωθιερέα των ανακτόρων, Αλέξανδρο Βασίλιεφ.

Η βιβλιοθήκη στο Μουσείο Τσάρσκογιε Σελό έχει στην κατοχή του ένα αντίτυπο του περιοδικού «Past Days» από το 1928. Περιέχει μια φωτογραφία του διαδόχου στην τάξη του, στο Ανάκτορο του Αλεξάνδρου, και διακρίνεται το συγκεκριμένο προσευχητάρι σε ένα από τα ράφια της βιβλιοθήκης της τάξης.

Το προσευχητάρι είναι μεγάλης ιστορικής αξίας, και τώρα, στα χέρια των ανθρώπων του μουσείου, οι οποίοι αναγνωρίζουν ότι η ανακάλυψη του βιβλίου ″αξίζει το βάρος του σε χρυσό″, μόλις το συντηρήσουν, θα το εκθέσουν στο Ανάκτορο του Αλεξάνδρου.