Τα αυτοκρατορικά κρασιά της Μασάντρα

Η Μασάντρα βρίσκεται  κοντά στην Γιάλτα στην Κριμαία που υπήρξε ο αγαπημένος τόπος παραθερισμού της αυτοκρατορικής οικογένειας της Ρωσίας και της αριστοκρατίας.

Στην Κριμαία παρήγετο κρασί από την αρχαιότητα. Τον έκτο αιώνα π.Χ. Έλληνες άποικοι ανέπτυξαν συστηματικά την αμπελοκαλλιέργεια.

Ο κόμης Μιχαήλ Βορόντσοφ

Η  καλλιέργεια  του κρασιού στους νεότερους χρόνους  άρχισε στις αρχές του 19ου αιώνα χάρη στο ενδιαφέρον του κόμη Μιχαήλ Βορόντσοφ. Ο κόμης ήταν λάτρης του κρασιού  και υπηρέτησε ως κυβερνήτης στην Κριμαία για μεγάλο χρονικό διάστημα (1823-1853). Το 1894 ο τσάρος διέταξε το χτίσιμο ενός κελαριού για την φύλαξη των κρασιών του, επειδή οι αποθήκες στα παλάτια του δεν επαρκούσαν.

Η είσοδος των αυτοκρατορικών κελαριών στην Μασάντρα

Πράγματι κατασκευάστηκε ένα υπόγειο κελάρι, με επτά παράλληλα τούνελ τριών επιπέδων και μήκους 150 μέτρων το καθένα. Η κατασκευή του ολοκληρώθηκε το 1897. Μέχρι σήμερα θεωρείται ως ένα από τα κορυφαία κελάρια στον κόσμο. Η θερμοκρασία είναι σταθερή στους 13 – 14 βαθμούς Κελσίου, εξασφαλίζοντας την άριστη αποθήκευση των κρασιών.  Η κατασκευή  είναι απίστευτα γερή. Το 1920 έγινε ένας καταστροφικός σεισμός στην περιοχή αλλά τα αυτοκρατορικά κελάρια  δεν υπέστησαν ουδεμία ζημιά.

Το υποτροπικό κλίμα  της περιοχής και οι ασπίδες προστασίας των οροσειρών δημιουργούν μοναδικές συνθήκες για την παραγωγή υψηλής ποιότητας επιτραπέζιων και επιδορπίων κρασιών, τα οποία σε συνδυασμό με την εξαιρετική αποθήκευση στα κελάρια, έχουν κερδίσει μια θέση στα καλύτερα κρασιά του κόσμου αφού παράγονται μέχρι σήμερα.

Ο πρίγκιπας Lev Sergeivich Golitzin (1845-1916)

Το 1915 ο πρίγκιπας Lev Sergeivich Golitzin που ήταν οινολόγος στην Μασάντρα προσέφερε την μοναδική προσωπική του συλλογή σπανίων κρασιών από όλον τον κόσμο στην τσαρική κάβα.

Οι  πόρτες της κάβας  έκλεισαν με τούβλα  το 1917, με την ελπίδα ότι η συλλογή θα ξεφύγει από το μένος των Μπολσεβίκων. Το 1920 ανακαλύπτει το κελάρι ο Κόκκινος Στρατός και δύο χρόνια αργότερα ο Στάλιν στέλνει εκεί ό,τι κρασί βρέθηκε στα πολυάριθμα παλάτια της αριστοκρατίας. Πολλές από τις φιάλες είχαν πάνω τους την προσωπική σφραγίδα του τσάρου.

Στις αρχές του 1941 νιώθοντας την καυτή ανάσα των Γερμανών, οι Σοβιετικοί έστειλαν τα πάντα σε οινοποιείο στο Tiblisi – πόλη της σημερινής Γεωργίας. Σε κάθε ετικέτα έγραψαν νούμερο απογραφής εκκένωσης. Στο τέλος του χρόνου δόθηκαν στα νεότερα κρασιά αριθμοί μόνο ανά κιβώτιο. Το τελευταίο φορτίο έφυγε στις 21 Σεπτεμβρίου του 1941. Οι Ναζί μπήκαν στη Γιάλτα στις 8 Νοεμβρίου. Εκείνη την ημέρα ό,τι δεν μπορούσε να μετακινηθεί όπως η σοδειά του 1940 και του 1941, που βρισκόταν στις δεξαμενές, έκανε την Μαύρη Θάλασσα για πρώτη και τελευταία ίσως φορά … Ερυθρή. Τα κρασιά επέστρεψαν στην Μασάντρα λίγο πριν την Συνθήκη της Γιάλτας το 1945. Τότε δημιουργήθηκε η «βιβλιοθήκη» Μασάνδρα, που περιλαμβάνει μία φιάλη από κάθε κρασί για κάθε χρονιά που πέρασε από το κελάρι.

Το 2001 πωλήθηκε για 43.500$, από τον οίκο δημοπρασιών Sothebys, ένα sherry του 1775  που ανήκε στην συλλογή  της Μασάντρα . Η δημοπρασία  πραγματοποιήθηκε με την προσωπική άδεια του τότε προέδρου Λεονίντ Κούτσμα της Ουκρανίας.

Το 2012 ξεναγήθηκε στην Μασάντρα ένας απόγονος των Ρομανώφ, ο πρίγκιπας Μιχαήλ του Κεντ, ενώ η ιδιωτική επίσκεψη στις 11 Σεπτεμβρίου   2015 του πρώην  Ιταλού Προέδρου Σίλβιο Μπερλουσκόνι συνοδεία του  Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτκιν  δημιούργησε πολιτικό  ζήτημα.

Κατηγορήθηκαν πως δοκίμασαν ένα πολύτιμο ισπανικό κρασί 240 ετών, Jeres de la Frontera, που άξιζε περισσότερο από $90.000. Όταν έγινε η προσάρτηση της Κριμαίας το 2014, υπήρχαν στη Μασάντρα πέντε τέτοια μπουκάλια που προερχόντουσαν από την συλλογή του κόμη Μιχαήλ Βορόντσοβ. «Αυτά τα πέντε μπουκάλια διασώθηκαν από δύο Παγκόσμιους Πολέμους και ακόμα και οι Ναζί τα σεβάστηκαν» είπε ένας Ουκρανός δικαστής. Γενικώς τα παλιά μπουκάλια με την αυτοκρατορική σφραγίδα των Ρομανώφ λιγοστεύουν επικίνδυνα γιατί πωλούνται  στους  Ρώσους ολιγάρχες. To 1997 υπήρχαν 361 τέτοια μπουκάλια ενώ σήμερα υπάρχουν μόνο 31.

Στα αυτοκρατορικά κελάρια της Μασάντρα σήμερα φυλάσσονται περίπου ένα εκατομμύριο μπουκάλια που είναι πόλος  έλξης για τους τουρίστες αλλά και για τους  συλλέκτες κρασιών από όλο το κόσμο.

 

Επιμέλεια κειμένου: Τέπη Πιστοφίδου

 

Πηγές: 1) Οι κατακτητές της Μassandra, άρθρο του Κωνσταντίνου Λαζαράκη, Αθήνα 2004.

2) Ιστότοπος : 2seecrimea.com , The Massandra winery near Yalta.

Φωτογραφίες από το άρθρο του κυρίου Λαζαράκη και από τον ιστότοπο 2seecrimea.com και το διαδίκτυο.