Λίγες ημέρες πριν τα Χριστούγεννα που μας πέρασαν κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Φερενίκη το νέο βιβλίο της γνωστής και καταξιωμένης δημοσιογράφου κ. Αλεξάνδρας Στεφανοπούλου με τίτλο: «Φρειδερίκη. Η αμφιλεγόμενη βασίλισσα».
Σχεδόν δυο μήνες από την ημέρα κυκλοφορίας βρίσκεται ήδη σήμερα στην δεύτερη (και συμπληρωμένη) έκδοση του!
Στο βιβλίο αυτό περιγράφεται η ζωή της Βασίλισσας Φρειδερίκης από την ημέρα της γέννησης της τον Απρίλιο του 1917 έως την ημέρα του θανάτου της τον Φεβρουάριο του 1981.
Η κ. Στεφανοπούλου έχει πετύχει να συνδυάσει, και σε αυτό ο συγγραφικό της έργο, την ιστορία με την μυθιστοριογραφία παρουσιάζοντας τη ζωή και το έργο της Βασίλισσας Φρειδερίκης με τρόπο ειλικρινή, ξεκάθαρα κατανοητό και αντικειμενικό μακριά από φανατισμούς κάθε είδους, εγχείρημα που δεν ήταν εύκολο κυρίως γιατί τις τελευταίες δεκαετίες το όνομα της Βασίλισσας Φρειδερίκης έχει αποκτήσει αρνητικούς συνειρμούς όπως γενικά το θέμα του θεσμού της βασιλείας και της Ελληνικής Βασιλικής Οικογένειας έχει απαξιωθεί αδίκως από μεγάλη μερίδα δημοσιογράφων, εκδοτών και βεβαίως πολιτικών ξεκινώντας από την εποχή πριν το δημοψήφισμα του 1974.
Η συγγραφέας σε μια προσπάθεια να διαχωριστεί ο μύθος από την πραγματικότητα παρουσιάζει και εξηγεί κατά το δυνατόν στον αναγνώστη τους κυριότερους σταθμούς της ζωής της Φρειδερίκης: την κοινωφελή προσφορά της Βασίλισσας, την κοινωνική διάσταση του βασιλικού θεσμού, τις πολιτικές αντιξοότητες της εποχής και πως η Φρειδερίκη της Κόνιτσας, η ηρωίδα, κατέληξε περιφρονημένη.
Η Φρειδερίκη γεννήθηκε τις παραμονές της ήττας της πατρίδας της Γερμανίας, από τους Συμμάχους της Αντάντ. Μεγάλωσε κατά την περίοδο της ανόδου του Χίτλερ. Παντρεύτηκε τον τότε Διάδοχο Παύλο το 1938. Γέννησε τη Σοφία και τον Κωνσταντίνο τις παραμονές του Β′ Παγκοσμίου Πολέμου. Κατέφυγε στη Νότιο Αφρική το 1941, όπου γέννησε την Ειρήνη. Επέστρεψε το 1946. Έγινε βασίλισσα τo 1947. Έφυγε από τη χώρα επί Χούντας, στις 13 Δεκεμβρίου 1967, και απεβίωσε το 1981. Όλα αυτά συνθέτουν τις εμπειρίες της Βασίλισσας Φρειδερίκης που δεν είχε προπαρασκευασθεί για τίποτε από αυτά. Αντίθετα ο οικογενειακός της βίος υπήρξε ανέφελος, όσο είναι αυτό δυνατόν για τους ανθρώπους.
Βλέπουμε μέσα από τις σελίδες του βιβλίου, στα 25 κεφάλαια που το συνθέτουν, μια ζωή γεμάτη χαρές, λύπες, αγώνες και γεγονότα που αποτελούν βεβαίως κεφάλαια της σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας. Κάποια από τα κεφάλαια είναι σημαντικότερα από τα άλλα για την ελληνική ζωή και κοινωνία, όπως τα αναφερόμενα στην δράση της Βασίλισσας μεταξύ του 1940 και του 1950, που υπήρξε ίσως για την ίδια η καλύτερη στιγμή της.
Όμως από τα πιο ενδιαφέροντα κεφάλαια του βιβλίου είναι το πρώτο «Το αντίο της Φρειδερίκης», που αφορά την εξιστόρηση του θανάτου και της ταφής της Βασίλισσας σχεδόν «κρυφά» στο Τατόι τον Φεβρουάριου του 1981.
Παρουσιάζουμε παρακάτω τρία χαρακτηριστικά αποσπάσματα του βιβλίου:
Οιωνός στην Εκκλησία: «Μια Κυριακή πρωί, λίγους μήνες μετά τον γάμο της, η Φρειδερίκη μαζί με τον Παύλο και τον Γεώργιο Β’ μεταβαίνουν, ως συνήθως, στη Μητρόπολη για να παρακολουθήσουν τη λειτουργία. Οπως όλοι οι πιστοί στις ορθόδοξες εκκλησίες, οι βασιλείς παραμένουν και αυτοί ορθοί. Ενα μονό κάθισμα υπάρχει, που συμβολίζει τον βασιλικό θρόνο και που παραμένει κενό πίσω από τον Γεώργιο. Η Φρειδερίκη όμως βρίσκεται στην αρχή της πρώτης εγκυμοσύνης της. Η κατάστασή της δεν έχει ακόμα αναγγελθεί επισήμως. Σε κάποια στιγμή η νεαρή μέλλουσα μητέρα νιώθει δυσφορία και ζάλη. Από φόβο μήπως λιποθυμήσει, πλησιάζει τον Γεώργιο και του ζητάει να καθίσει στο ίδιο κάθισμα. Ο Γεώργιος φυσικά παραμερίζει και η Φρειδερίκη κάθεται για πρώτη φορά στον… βασιλικό θρόνο! Σημαδιακό επεισόδιο για μελλοντικές εξελίξεις στη ζωή της Φρειδερίκης; Ετσι πάντως γίνεται γνωστό ότι η πριγκίπισσα του διαδόχου περιμένει το πρώτο της παιδί!»
Το ΟΧΙ μιας βασίλισσας: «Η Φρειδερίκη κινητοποιείται αμέσως. Για να βοηθήσει τον μαχόμενο στρατό, δημιουργεί τη «Φανέλα του στρατιώτη», μια εθελοντική οργάνωση που συγκεντρώνει ρούχα, φάρμακα και οτιδήποτε άλλο είναι χρήσιμο στους στρατιώτες. Από τη «Φανέλα του στρατιώτη» αποστέλλονται στο μέτωπο 270.000 δέματα. Η Φρειδερίκη ζει κι αυτή τις νίκες που σημειώνει ο Ελληνικός Στρατός στην Αλβανία, τη συγκινεί ο ηρωισμός των γυναικών της Ηπείρου που σκαρφαλώνουν στα βουνά για να μεταφέρουν τροφοδοσίες για τους στρατιώτες. Μαζί με την κουνιάδα της, την πριγκίπισσα Αικατερίνη, επισκέπτεται τα νοσοκομεία με τους τραυματίες και ακούει τις ιστορίες τους. Ο λαός αυτός, που έχει τόση περηφάνια, τόση αντοχή στον πόνο, τόση δύναμη ώστε να γελοιοποιεί τον Μουσολίνι και τις μεραρχίες του, είναι λαός ξεχωριστός, που τον αισθάνεται δικό της και θέλει να τον βοηθήσει με όσες δυνατότητες διαθέτει. Ολα αυτά τα συναισθήματα που νιώθει και όλα αυτά που βλέπει όσο διαρκούν οι μάχες και οι νίκες του Ελληνικού Στρατού στην Αλβανία τα γράφει η Φρειδερίκη σε μια πολυσέλιδη επιστολή που στέλνει στους γονείς της και στην οποία προσπαθεί να τους εξηγήσει τη στάση της Ελλάδας. […] Ο Ερνέστος Αύγουστος Γ′ του Ανόβερου, που οι τέσσερις γιοι του πολεμούν για να κατακτήσει το Ράιχ ολόκληρη την Ευρώπη, αιφνιδιάζεται όταν η θυγατέρα του παίρνει ευθέως θέση εναντίον της Γερμανίας!»
Η θρυλική εξόρμηση στην Κόνιτσα: «Από την Πρέβεζα παραλαμβάνει τη Φρειδερίκη και τη συνοδεία της ο στρατηγός διοικητής της Ηπείρου και μεταβαίνουν οδικώς στα Ιωάννινα.
-Θέλω να πάω στην Κόνιτσα, του δηλώνει Φρειδερίκη.
-Αποκλείεται, της ξεκόβει ο στρατηγός. Υπάρχει ακόμη μεγάλος κίνδυνος. Οι δρόμοι είναι κλειστοί και μέχρι τώρα δεν έχει περάσει κανένα αυτοκίνητο.
-Μπορούμε να πάμε με τα μουλάρια, επιμένει η Φρειδερίκη. Ο στρατηγός παραμένει ανένδοτος και αποχωρεί από τα Ιωάννινα επειδή του έχει ανατεθεί άλλη αποστολή. Η Φρειδερίκη τότε πείθει τον υποστράτηγο αρχηγό του Επιτελείου να πραγματοποιήσει τον σκοπό της. Ο δρόμος για την Κόνιτσα είναι δύσβατος. Οι γέφυρες του ποταμού Αώου έχουν ανατιναχθεί. Χρειάζεται να ακολουθήσουν την όχθη του ποταμού μέχρι να βρουν ρηχοτοπιά για να περάσουν απέναντι, όπου έχουν ειδοποιηθεί να τους περιμένουν δύο στρατιωτικά αυτοκίνητα που τους μεταφέρουν στην Κόνιτσα. Η Φρειδερίκη μεταβαίνει στην έδρα του Επιτελείου. Σε ένα ράντσο είναι ξαπλωμένος ο Κωνσταντίνος Δόβας με τραύματα σε όλο του το σώμα. Νοσοκομεία δεν υπάρχουν για τους τραυματίες. Οι κάτοικοι τους περιποιούνται όπως – όπως στα σπίτια τους με γιατροσόφια της ανάγκης. […] Αυτή η θαρραλέα επίσκεψη στην Κόνιτσα θα μείνει αξέχαστη όχι μόνο στη Φρειδερίκη. Αποτελεί σταθμό στη ζωή της ίδιας αλλά και στη ζωή όσων γνώρισαν από κοντά αυτή την εμπειρία και είδαν μια βασίλισσα να αψηφά τον κίνδυνο για να εμψυχώσει με την παρουσία της τους αγωνιστές που υπερασπίζονται τον τόπο. […] Η Φρειδερίκη βρίσκεται στο απόγειο της δημοτικότητας της. Αλλά συγχρόνως γίνεται στόχος του μίσους των κομμουνιστών».
Διχασμένες οι γνώμες για την Βασίλισσα Φρειδερίκη. Άλλοι την θαυμάζουν. Άλλοι την κατηγορούν. Ποια ήταν πράγματι η Φρειδερίκη; Το ερώτημα το έθετε και η ίδια στον εαυτόν της κατά τα τελευταία χρόνια της ζωής της. Η συγγραφέας ακολουθεί βήμα-βήμα τη διαδρομή της και ερευνά τα στοιχεία που συνθέτουν την πολύπλοκη προσωπικότητα αυτής της βασίλισσας. Όπως αναφέρει στον επίλογο η κ. Στεφανοπούλου «Ούτε άγγελος ούτε δαίμονας ήταν η Φρειδερίκη. Ως ανθρώπινη ύπαρξη, η Φρειδερίκη είχε τα προτερήματα και τα ελαττώματα της. Ως βασίλισσα, έζησε σε μια περίοδο πολιτικής αστάθειας, ανασφάλειας και ρευστότητας…» «Με την πάροδο των χρόνων, η αξιολόγηση της προσωπικότητας της Βασίλισσας Φρειδερίκης χρειάζεται να γίνει με δικαιότερο τρόπο…» και συνεχίζει «δεν πρέπει – χωρίς βέβαια να της χορηγείται συγχωροχάρτι για τα σφάλματα της – να αμφισβητείται και η αγάπη της για την Ελλάδα, ούτε να λησμονείται ο επίμονος αγώνας της για την επούλωση των πληγών του πολέμου και το έργο της στον κοινωνικό τομέα, που δεν περιορίστηκε να σώσει μόνο ζωές, αλλά ανέστησε την ελπίδα για το μέλλον σε έναν λαό που είχε χάσει τα πάντα.»
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΦΕΡΕΝΙΚΗ
Σπευσίππου 26-28 Αθήνα
Τηλ.: 210 72 20 043
Φαξ: 210 72 20 170
Email: [email protected]
Share On Facebook
Tweet It
