Του Νίκου Παπακωνσταντίνου
Ο Βασιλεύς Φρειδερίκος ΙΧ πέθανε στις 14 Ιανουαρίου 1972 μετά μία σύντομη αρρώστια. Τον διαδέχτηκε αμέσως η μεγάλη κόρη του Μαργαρίτα.
Η σορός του Βασιλέως τοποθετήθηκε στο Ανάκτορο του Christianborg και για δέκα ημέρες ετέθη σε λαϊκό προσκύνημα. Στις 24 Ιανουαρίου το φέρετρο μεταφέρθηκε εν πομπή από το Christianborg στον Κεντρικό Σιδηροδρομικό Σταθμό της Κοπεγχάγης, και από εκεί με τραίνο μεταφέρθηκε στην πόλη Roskilde, στον Καθεδρικό Ναό της οποίας εψάλει η νεκρώσιμος ακολουθία και έγινε η ταφή.
Στο Ανάκτορο του Christiansborg, η σορός του νεκρού Βασιλέως σε λαϊκό προσκύνημα. Ένα πλήθος περνούσε κάθε μέρα να αποχαιρετήσει τον Βασιλιά του. Οι περισσότεροι περνούσαν οικογενειακώς, με τα μικρά παιδιά τους, σαν έναν περίπατο λίγο λυπημένο.
Πάνω στο φέρετρο το ιστορικό στέμμα των Βασιλέων της Δανίας και ο μανδύας της στέψης. Ο Φρειδερίκος δεν τα φόρεσε ποτέ, δεν υπάρχει πλέον στέψη στην Δανία. Η τελευταία στέψη έγινε στα 1840. Το 1849 έχουμε το τέλος της απόλυτης Μοναρχίας και το τέλος των στέψεων.
Συγκινητική στιγμή. Η Βασίλισσα Ίνγκριντ υποκλίνεται στον νεκρό σύζυγό της και Βασιλιά της.
Πίσω από την Βασίλισσα, η πριγκίπισσα Ευγενία της Ελλάδος και η κόρη της, πριγκίπισσα Τατιάνα Ράτζιβιλ, κόρη και εγγονή του πρίγκιπος Γεωργίου και της πριγκιπίσσης Μαρίας Βοναπάρτη.
Οι τελετές είχαν οργανωθεί έτσι ώστε να αποδοθεί από όλους η οφειλόμενη τιμή στον Βασιλέα Φρειδερίκο.
Έξοδος του φέρετρου με τον νεκρό Βασιλιά από τα Ανάκτορα του Christiansborg. Πάνω στο φέρετρο το πηλήκιό του και το ξίφος του. Ακολουθούν η χήρα του, οι τρεις κόρες του και οι τρεις γαμπροί του.
Ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος, για να τιμήσει τον πεθερό του, Βασιλέα Φρειδερίκο ΙΧ της Δανίας, φορά μεγάλη στολή ναυάρχου στην κηδεία του. Στολή του Ελληνικού Βασιλικού Ναυτικού. Θα είναι η τελευταία φορά που ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος θα φορέσει στρατιωτική στολή.
Πίσω από την οικογένεια, από αριστερά, ο Βασιλεύς Μπωντουέν του Βελγίου, ο Βασιλεύς Γουσταύος Αδόλφος της Σουηδίας, κρύβει τον πρίγκιπα Ραινιέ του Μονακό, η Βασίλισσα Τζουλιάνα της Ολλανδίας, η πριγκίπισσα Σίβυλλα της Σουηδίας, πίσω της ο Μεγάλος Δούκας Ιωάννης του Λουξεμβούργου, ο Βασιλεύς Όλαφ της Νορβηγίας, πίσω και δεξιά του ο πρίγκιπας Φίλιππος, Δούκας του Εδιμβούργου.
Ο ηλικιωμένος με τα γυαλιά, δεξιά, είναι ο πρίγκιπας Κνούντ της Δανίας, αδερφός του νεκρού Βασιλιά. Αυτός θα τον διαδεχότανε τώρα στον θρόνο εάν δεν είχαν αλλάξει στα 1953 οι νόμοι της διαδοχής και δεν είχαν αποκτήσει και οι πριγκίπισσες δικαιώματα.
Πίσω, τέσσερις Πρόεδροι: από αριστερά, ο Πρόεδρος Shazar του Ισραήλ, ο Πρόεδρος Eldjarn της Ισλανδίας, ο Πρόεδρος Kekkonen της Φινλανδίας και ο Πρόεδρος Heinemann της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας.
Τέλος, πίσω από τον Γερμανό Πρόεδρο και τον Δούκα του Εδιμβούργου ξεχωρίζει και ο πρίγκιπας Μιχαήλ της Ελλάδος.
Από το Ανάκτορο του Christiansborg μέχρι τον Κεντρικό Σιδηροδρομικό Σταθμό της Κοπεγχάγης. Το φέρετρο του Βασιλιά είναι τοποθετημένο σε κιλλίβαντα πυροβόλου. Το σέρνουν 48 ναύτες του Βασιλικού Ναυτικού με χαμηλωμένο το κεφάλι. Η Dannebrog, η δανέζικη σημαία, κυματίζει μεσίστια. Οι καμπάνες όλων των εκκλησιών χτυπούν πένθιμα.
Γενάρης στην Κοπεγχάγη. Ο παγωμένος αέρας ανεμίζει τα κρέπια από τις πλερέζες των κυριών.
Στους δρόμους της Κοπεγχάγης. Ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος χαιρετά στρατιωτικά. Πίσω από την οικογένεια, ο Βασιλεύς Μπωντουέν του Βελγίου, η Βασίλισσα Τζουλιάνα της Ολλανδίας και ο Βασιλεύς Όλαφ της Νορβηγίας. Ακολουθούν ο Μεγάλος Δούκας Ιωάννης του Λουξεμβούργου, ο πρίγκιπας Φίλιππος, Δούκας του Εδιμβούργου και οι Πρόεδροι.
Ο βασιλεύς Γουσταύος Αδόλφος της Σουδίας, πατέρας της Βασιλίσσης Ίνγκριντ, δεν φαίνεται να ακολουθεί πεζή μέσα στην παγωνιά. Ο γηραιός Μονάρχης, που σε μερικούς μήνες θα συμπληρώσει τα 90 του χρόνια, σίγουρα μετραφέρθηκε με αυτοκίνητο ως τον Σιδηροδρομικό Σταθμό για να ταξιδεύσει από εκεί μέχρι το Roskilde.
Γράφει ο Λεωνίδας Παπάγος, Αυλάρχης του Βασιλέως, στις ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ του:
«10 Ιανουαρίου. Πληροφορούμαστε ότι ο Βασιλεύς της Δανίας, Φρειδερίκος, είναι βαριά άρρωστος και οι Βασιλείς φεύγουν βιαστικά για τη Δανία, όπου τους συνοδεύω.
14 Ιανουαρίου. Ο Βασιλεύς μου αναγγέλλει τηλεφωνικά (8.10’μμ.), στο Hotel d’ Angleterre, το θάνατο του Βασιλέως Φρειδερίκου.
Το ίδιο βράδυ, ένα απόσπασμα της βασιλικής φρουράς πήγε στα ανάκτορα να παραλάβει τη βασιλική σημαία. Η Βασίλισσα Ίνγκριντ τη φίλησε, και η σημαία μεταφέρθηκε στο ανάκτορο της νέας Βασίλισσας».
Μερικές ημέρες μετά την κηδεία ανακοινώθηκε ότι η χήρα Βασίλισσα δεν επιθυμεί τον τίτλο της Βασιλίσσης Μητρός. Ήταν μέχρι τώρα η Βασίλισσα της Δανίας, από εδώ και στο εξής θα είναι η Βασίλισσα Ίνγκριντ.
Από τα Ανάκτορα του Christiansborg μέχρι τον Κεντρικό Σιδηροδρομικό Σταθμό. Σαράντα λεπτά κράτησε η διαδρομή, πεζή, το πλήθος είχε παραχθεί δεξιά και αριστερά σιωπηλό, συγκινημένο και απέδωσε φόρο τιμής στον νεκρό Βασιλιά του. Σε λίγες εβδομάδες ο Βασιλεύς Φρειδερίκος θα συμπλήρωνε 25 χρόνια Βασιλείας.
Βασίλισσες Ίνγκριντ, Μαργαρίτα και Άννα Μαρία.
Η μεταφορά του νεκρού Βασιλέως από την Κοπεγχάγη στο Roskilde έγινε με τραίνο, το αγαπημένο του μέσον μεταφοράς. Μπροστά υπήρχαν δύο ατμομηχανές που έσερναν μία σειρά από κόκκινα βαγόνια. Σε ένα από αυτά τοποθετήθηκε το φέρετρο και στα υπόλοιπα πήραν θέση η οικογένεια και οι επίσημοι.
Ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος, η Βασίλισσα Ίνγκριντ, η νέα Βασίλισσα Μαργαρίτα και ο βασιλικός σύζυγος πρίγκιπας Χένρικ. Πίσω ο άλλος γαμπρός της οικογενείας, ο πρίγκιπας Ριχάρδος του Σαίην Βιττγκενστάιν Μπέρλεμπουργκ.
Φωτογραφία έξω από τον Καθεδρικό Ναό του Roskilde. Το Roskilde, η παλαιά πρωτεύουσα του Βασιλείου της Δανιμαρκίας, είναι σήμερα μία μικρή πόλη σε απόσταση 30 χιλιομέτρων από την Κοπεγχάγη. Ο Καθεδρικός Ναός είναι η νεκρόπολις για τριάντα οκτώ Βασιλείς και Βασίλισσες. Εκεί εψάλει η νεκρώσιμος ακολουθία και εκεί ετάφη ο Βασιλεύς Φρειδερίκος.
Στο Roskilde, όλη η διαδρομή από τον Σιδηροδρομικό Σταθμό μέχρι τον Καθεδρικό Ναό, ήταν στρωμένη με μικρά κλαριά από έλατο. Ήταν μία ιδέα της Βασιλίσσης Ίνγκριντ. Τα κλαριά προερχόταν από το βασιλικό κυνηγετικό περίπτερο του Trend στην Βόρεια Γιουτλάνδη.
Από την νεκρώσιμο ακολουθία στον Καθεδρικό Ναό του Roskilde. Η Βασίλισσα Ίνγκριντ επέλεξε να ακουστούν το Sicut Servus του Giovanni Pierluigi da Palestrina και η ένατη συμφωνία του Μπετόβεν. Ήταν τα αγαπημένα κομμάτια του συζύγου της, πού ήταν γνωστό το πόσο αγαπούσε την μουσική.
Η πιο ωραία εικόνα που θα μείνει για πάντα στις καρδιές των δανών. Η Βασίλισσα Ίνγκριντ κάνει στην άκρη τον δικό της πόνο μπρος στον πόνο της κόρης της, της νέας Βασίλισσας Μαργαρίτας. Μία κίνηση τρυφερότητας. Το χέρι της μητέρας ψάχνει το χέρι της κόρης, σαν να θέλει να της πει: Θα είμαι πάντα εδώ για να σε βοηθάω.
Η Βασίλισσα Άννα Μαρία φορούσε στην κηδεία του πατέρα της τον αδαμαντοκόλλητο σταυρό της Βασιλίσσης Όλγας, αυτόν που φορούσε στον γάμο της και στους γάμους των παιδιών της.
Οι Βασιλείς, οι πρίγκιπες και οι εκπρόσωποι διαφόρων χωρών στην κηδεία του Βασιλέως Φρειδερίκου.
Πρώτη σειρά: Γουσταύος Αδόλφος Σουηδίας, Τζουλιάνα Ολλανδίας, Μπωντουέν και Φαμπιόλα Βελγίου, Όλαφ Νορβηγίας, Ιωάννης Λουξεμβούργου.
Δεύτερη σειρά: Γκραίης Μονακό, Σίβυλλα Σουηδίας, Μπέρτιλ Σουηδίας, Βεατρίκη Ολλανδίας, Χάραλντ και Σόνια Νορβηγίας, Ουμβέρτος Ιταλίας. Τρίτη σειρά: Δεύτερος από αριστερά, αντιπροσωπεύει την Κυπριακή Δημοκρατία ο υπουργός Εξωτερικών Σπύρος Κυπριανού.
Τις ημέρες εκείνες, ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος προσπάθησε να έχει διάφορες επαφές, ωφέλιμες στην προσπάθειά του για την αποκατάσταση της νομιμότητας στην Ελλάδα. Γράφει ο Λεωνίδας Παπάγος:
«Ο Βασιλεύς συνάντησε το Γάλλο υφυπουργό Εξωτερικών, Lipkowski, ο οποίος την επομένη αναχωρούσε για την Αθήνα…
…Ο Lipkowski είπε ότι χαίρεται ιδιαίτερα, γιατί συναντά τον Βασιλέα των Ελλήνων και θα επιθυμούσε πολύ, πριν επισκεφτεί την χώρα του, να ακούσει εάν έχει κάτι να του συστήσει.
Ο Βασιλεύς του απάντησε ότι, βεβαίως, θα ακούσει και θα μάθει πολλά στην Ελλάδα, αλλά θα μπορούσε να επιδείξει το ενδιαφέρον της γαλλικής κυβέρνησης για την επάνοδο της χώρας στη νομιμότητα.
…Ο Βασιλεύς δέχθηκε, στο ανάκτορο Ammalienborg όπου έμενε, τον κ. Κυπριανού. Αυτός φαινόταν πολύ απαισιόδοξος για την εξέλιξη της κατάστασης στην Κύπρο».
Στην φωτογραφία αυτή μπορούμε να δούμε την προσέλευση στον Καθεδρικό Ναό του Roskilde δύο πριγκίπων της Ελλάδος. Πίσω από τον πρίγκιπα Ραινιέ και την πριγκίπισσα Γκραίης του Μονακό, ακολουθούν ο πρίγκιπας Πέτρος και ο πρίγκιπας Μιχαήλ. Ο Πέτρος φορά στολή δανέζικου συντάγματος του οποίου είναι επίτιμος συνταγματάρχης. Και πάλι ο Λεωνίδας Παπάγος γράφει:
«Στα ανάκτορα Amalienborg, παρατέθηκε δείπνο, όπου παρέστησαν όλοι οι επίσημοι, ξένοι και ημεδαποί, που παραβρέθηκαν στην κηδεία. Συνάντησα τον πρίγκιπα Πέτρο της Ελλάδας και είχαμε μακρά συζήτηση, γιατί ήθελε να μάθει όλα τα νέα».
Τον Βασιλιά Φρειδερίκο, παλαιό ναυτικό, συνόδευσαν στην τελευταία του κατοικία τρία μικρά ναυτάκια, τα τρία του εγγόνια: ο Φρειδερίκος και ο Ιωακείμ της Δανίας και ο Γουσταύος του Σαίην Βιττγκενστάιν Μπέρλεμπουργκ. Τα εγγόνια της Ελλάδος δεν μπόρεσαν να ταξιδεύσουν από την Ρώμη όπου ζούσε τότε η οικογένεια.
Ο Βασιλιάς Φρειδερίκος έχει μείνει στην μνήμη του λαού του και της οικογένειάς του ως ένας απλός άνθρωπος, ένας υποδειγματικός οικογενειάρχης, ένας δημοκράτης Βασιλιάς που για 25 χρόνια φρόντισε την χώρα του και αγωνίστηκε γι’ αυτήν, όπως είχαν κάνει όλοι οι προκάτοχοι του και όπως κάνουν και οι διάδοχοί του. Τίμησε το προσωπικό του έμβλημα το οποίο είχε καθιερώσει στην αρχή της Βασιλείας του:
«Με τον Θεό για την Δανία».
Ευχαριστούμε θερμά τον κύριο Παπακωνσταντίνου για την συνεργασία.
Share On Facebook
Tweet It
