Ευχετήριες κάρτες της βασιλικής οικογένειας Παύλου και Φρειδερίκης

Του Ιωάννη Καστρινάκη

Oι ευχετήριες κάρτες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των εν λόγω εορτών. Από τον απλό πολίτη μέχρι και τα δημόσια πρόσωπα αυτήν την εορταστική περίοδο αποστέλλονται εκατομμύρια κάρτες ως μία μορφή επικοινωνίας για ανταλλαγή ευχών. Έτσι και η βασιλική οικογένεια της Ελλάδος, ο βασιλεύς Παύλος και η βασίλισσα Φρειδερίκη, κατά την περίοδο 1947-1963 αποτύπωνε και έστελνε τις ευχές της σε δίπτυχες κάρτες. Στο εσωτερικό τους, στην αριστερή πλευρά, αναγραφόταν με χρυσά γράμματα, συνήθως κεφαλαία, οι ευχές «WITH OUR VERY BEST WISHES FOR A MERRY CHRISTMAS AND A HAPPY NEW YEAR» ενώ στην δεξιά πλευρά τοποθετούταν μία επικολλημένη φωτογραφία της βασιλικής οικογένειας ή μία φωτογραφία από κάποιο από τα ανάκτορά τους. Σπάνια στο εσωτερικό τους τοποθετούταν δύο φωτογραφίες.

 

Τέλος κάτω από τις ευχές υπήρχε η υπογραφή των βασιλέων. Στο εξωτερικό των καρτών απεικονίζονταν οι βασιλικοί θυρεοί της δυναστείας, στέμματα (εικ.1,2) ή ένα σύμπλεγμα των αρχικών μονογραμμάτων των μελών της βασιλικής οικογένειας σε διάφορες μορφές (εικ. 3,4,5,6)

 

 

 

 

 

ενώ συναντάται και μία φορά το ανάκτορο του Τατοΐου (εικ.7).

Σε αντίθεση με τις κάρτες της βασιλικής οικογένειας του Κωνσταντίνου Β’ και Άννα Μαρίας όπου από το 1964 μέχρι σήμερα απεικονίζουν το ίδιο σχέδιο εξωτερικά, ένα σύμπλεγμα με τα μονογράμματα των βασιλέων Κ, Α, και Μ (εικ.8).

Ένα άλλο χαρακτηριστικό των καρτών αυτών είναι η μη αναγραφή ημερομηνίας πάνω τους με αποτέλεσμα η ταξινόμησή τους σε χρονολογική σειρά να καθίσταται δύσκολη. Σε μερικές όμως η εύρεση της χρονολογίας μπορεί να αποκαλυφθεί από το θέμα της φωτογραφίας όταν απεικονίζει κάποιο επετειακό γεγονός το οποίο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την βασιλική οικογένεια.

Στις κάρτες που παρουσιάζονται παρακάτω, στις περισσότερες δεν υπάρχουν οι υπογραφές των βασιλέων ενώ στο εξωτερικό τους υπάρχουν σημειώσεις ως προς την μορφή, την διάταξη και το μέγεθος των μονογραμμάτων. Βρέθηκαν σε ένα φάκελο με έντυπο λογότυπο «ΓΡΑΦΕΙΟΝ ΤΗΣ Α.Μ. ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΩΣ» και την ένδειξη «ΣΧΕΔΙΑ CHRISTMAS CARD» (εικ.9).

Επιπλέον σε όλες τις κάρτες στο εσωτερικό υπήρχε χαρτί με την έντυπη ένδειξη «ΓΡΑΦΕΙΟΝ Α.Μ. ΒΑΣΙΛΕΩΣ» και την αναγραφή της ημερομηνίας της κάρτας. Εικάζεται έτσι ότι ίσως είναι τα πρωτότυπα σχέδια των καρτών που δίδονταν στο βασιλιά Παύλο για έγκριση και πάνω τους υπάρχουν οι διάφορες παρατηρήσεις-διορθώσεις που έκανε.

Η κάρτα του 1950 (εικ.10) έχει σε ασπρόμαυρη φωτογραφία τη βασιλική οικογένεια με επίσημη στολή και ενδυμασία να φωτογραφίζεται στον καναπέ σε μια αίθουσα των Ανακτόρων. Είναι αυτή που στο εξωτερικό μέρος εικονογραφεί σε σχέδιο το ανάκτορο του Τατοΐου.

Στην κάρτα του 1951 (εικ.11) εικονίζεται έγχρωμη ζωγραφιά του Ανακτόρου Μον Ρεπό στην Κέρκυρα.

Στην κάρτα του 1952 (εικ.12) περιεχόταν ένα δίπτυχο όπου εμφανιζόταν σε σκίτσα στο αριστερό μέρος, καθισμένη η βασίλισσα Φρειδερίκη με τα τέκνα της Κωνσταντίνο, Σοφία και Ειρήνη ενώ στο δεξιό ο βασιλεύς Παύλος έφιππος.

Στην κάρτα του 1953 (εικ.13) εικονίζεται έγχρωμη ζωγραφιά του Βασιλικού Ανακτόρου των Αθηνών.

 

Η κάρτα του 1954 (εικ. 14) περιέχει έγχρωμη φωτογραφία με τη βασιλική οικογένεια στα σκαλιά που οδηγούν στο γραφείο του βασιλέως Παύλου στην πίσω πλευρά του Ανακτόρου Τατοΐου.

 

Ομοίως και η κάρτα του 1955 (εικ.15) περιέχει έγχρωμη φωτογραφία στο ίδιο μέρος.

Στην κάρτα του 1956 (εικ. 16) υπάρχει φωτογραφία από την τελετή ορκωμοσίας του διαδόχου Κωνσταντίνου, που πραγματοποιήθηκε στις 28 Ιουνίου 1956, στην Μεγάλη Αίθουσα Τελετών των Βασιλικών Ανακτόρων.

Στην κάρτα του 1958 (εικ.17) υπάρχει φωτογραφία από την τελετή της ενηλικιώσεως του διαδόχου Κωνσταντίνου, που πραγματοποιήθηκε στις 28 Ιουνίου 1958, στην αίθουσα Τροπαίων των Βασιλικών Ανακτόρων.

 

Στην κάρτα του 1959 (εικ.18) υπάρχει φωτογραφία με τα πορτραίτα των μελών της βασιλικής οικογένειας.

Στην κάρτα του 1961 (εικ.19) η φωτογραφία απεικονίζει την βασιλική οικογένεια με επίσημη στολή και ενδυμασία.

 

Στην κάρτα του 1962 (εικ.20) υπάρχουν δύο ασπρόμαυρες φωτογραφίες. Στα αριστερά απεικονίζονται τα πορτραίτα των βασιλέων Παύλου και Φρειδερίκης με την επιγραφή 1938-1963 όπου ήταν η επέτειος των αργυρών γάμων τους. Στα δεξιά η φωτογραφία είναι από τους γάμους της πριγκίπισσας Σοφίας με τον διάδοχο του Ισπανικού θρόνου Δον Χουάν Κάρλος.

 

Oι βασιλικές κάρτες ανήκουν στην προσωπική συλλογή του κυρίου Καστρινάκη τον οποίο ευχαριστούμε θερμά για την συνεργασία.